لوامع صاحبقرانی، مقدمه، ص: 1 صفحه 603

داخل فرج کند پس اگر خونی بر آن ظاهر شود حایض است و اگر خون در نیاید حایض نیست و این مضمون موثقه کالصحیحه سماعه است از حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه.

و فرق میان این مسأله و مسأله سابق

اینست که در سابق از حیض پاک شده بود ملاحظه می نمود که پاک شده است یا نه و این مسأله نمی داند که حایض است یا نه به آن که قطرها از آب زرد کدر می بیند و چنین ظاهر می شود از صدوق که پا برداشتن مخصوص لاحق است و حال آن که چنین نیست بلکه احادیث بسیار در صورت اول نیز وارد شده است که شکم خود را بر دیوار بگذارد و پای چپ خود را بردارد و کسی از پشت آن زن زور کند تا اگر چیزی ظاهر شود و اگر در هر دو صورت این عمل یا زور کرده شود بهتر است و سبب شفا است.

[اگر بر زن مشتبه شود خون حیض و خون جراحت رحم ]

(و ان اشتبه علیها دم الحیض و دم القرحه فربّما کان فی فرجها قرحه فعلیها ان تستلقی علی قفاها و تدخل اصبعها فان خرج الدّم من الجانب الایمن فهو من القرحه و ان خرج الدّم من الجانب الایسر فهو من الحیض) و اگر بر زن مشتبه شود خون حیض و خون جراحت رحم چون بسیار است که در اندرون فرج دمل بهم می رسد پس بر آن زن لازمست که بر پشت بخوابد و انگشت خود را داخل کند در فرج خود پس اگر خون از جانب راست زن بیرون آید آن خون دمل است و اگر از جانب چپ درآید خون حیض است.

این کلام مضمون حدیث ابان است از حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه و موافق است با نسخه نهایه شیخ و تهذیب در نسخهایی که نزد ماست. و سید بن طاوس ذکر کرده است که نسخ قدیمه تهذیب موافق کلینی است که بر عکس اینست

که اگر از جانب راست است از حیض است و اگر از جانب چپ است از قرحه است و این سهو از نساخ جدیده تهذیب است.