لوامع صاحبقرانی، مقدمه، ص: 1 صفحه 619

بعضی از آنها را مسح کشند زیرا که لفظ با بر وجوهکم درآورد و أیدیکم را بر او عطف فرمود و فرمود که منه یعنی مسح کشید از آن چه قصد به آن کرده بودید از صعید طیب و من تبعیضی آورد یعنی بعضی از آن خاک را بر رو و دستها بمالید چون می دانست که دستی که بر خاک زنند خاکش بتمام رو نمی رسد زیرا که خاک بر بعضی از دست می چسبد و بر بعضی نمی چسبد.

دیگر فرمود که خداوند عالمیان نمی خواهد که بر شما کار را

تنگ کند این نیز مؤید تبعیض مسحهاست در وضو و تیمم پس ظاهر شد که حق سبحانه و تعالی در چهار جا اشاره فرموده است و حضرت رسول اللَّه صلی اللَّه علیه و آله نیز که وضو و تیمم ساختند چنین کردند اما وضوی آن حضرت گذشت و اما تیمم را پس عقیب این ذکر می کند.

[تیمم عمار]

(و قال زراره قال ابو جعفر صلوات اللَّه علیه قال رسول اللَّه صلّی اللَّه علیه و آله ذات یوم لعمّار فی سفر له یا عمّار بلغنا انّک اجنبت فکیف صنعت؟ قال تمرّغت یا رسول اللَّه فی التّراب قال فقال له کذلک یتمرّغ الحمار أ فلا صنعت کذا ثمّ أهوی بیدیه إلی الارض فوضعهما علی الصّعید ثمّ مسح جبینه بإصابعه و کفّیه إحداهما بالأخری ثمّ لم یعد ذلک) و بسند صحیح از زراره منقولست که حضرت امام محمد باقر صلوات اللَّه علیه فرمودند که حضرت رسول اللَّه صلی اللَّه علیه و آله روزی به عمار فرمودند در سفری که ای عمار شنیدم که جنب شدی چه کردی؟

گفت یا رسول اللَّه در خاک غلطیدم حضرت فرمودند که مانند الاغ غلطیدی خر چنین می غلطد یعنی قیاس کار خرانست چرا نپرسیدی چرا چنین نکردی؟

پس حضرت رسول اللَّه علیه و آله یا حضرت امام محمد باقر بر احتمالی دستها را به زیر آوردند و بر صعید که خاکست یا زمین گذاشتند بعد از آن پیشانی را یا دو طرف آن را بنا بر نسخه جبینیه به انگشتان خود مسح کردند و دستها را هر یک بر