لوامع صاحبقرانی، ج 3، ص: 1 صفحه 285

و اگر پای تو تر باشد یا پیشانی تو تر باشد یا غیر این دو موضع از مواضعی که باین موضع نجس رسد در آن موضع نماز مکن تا عضو تو خشک شود که جایز نیست بر موضع نجسی نماز کنند که نجاست تعدی کند خواه آن موضع تر باشد یا بدن تو و سؤال کردم از شخصی که وضو بسازد و پا برهنه راه رود و پای او تر باشد حضرت فرمودند که اگر زمین شما سنگ ریزه

است فرش او کافی است شما را که بر آن راه روید پس حضرت فرمودند که امّا ما را جایز است چون فرش ما سنگ ریزه است بدان که از جزو اول حدیث استدلال کرده اند بر آن که شرط است که موضع جبهه پاک باشد چون خبر این کتاب که از عمّار است دلالت می کند بر آن که در موضع نجس نماز می توان کرد و این خبر دلالت می کند بر آن که نمی توان کرد پس حمل باید کرد بر آن که موضع سجده مراد باشد و بعد از آن گفت که اگر آفتاب آن را خشک کرده باشد نماز می توان کرد یعنی موضع سجود را که پیشانی است زیرا که اخبار بسیار گذشت و خواهد آمد که اگر موضع نماز نجس باشد نماز می توان کرد و اما جزو آخر حدیث دلالت می کند که زمین مطهر است ته پا را اگر سنگ و سنگ ریزه باشد که بپا نچسبد مانند خاک و ممکن است که جزو اول حدیث را حمل بر استحباب کنند و ممکن است که چنین زمینی که آفتاب دیده باشد کراهتش زایل شود و پاک نشود و سجده توان کرد چنانکه محقق دغدغه در طهارت زمین کرده است به آفتاب و گفته است که سجده می توان کرد بر این زمین و ممکن است که جزو آخر از جهه نظافت باشد که اگر پا تر باشد و بر خاک راه رود کراهت داشته باشد نماز کردن تا پا را نشوید و اگر زمین سنگ ریزه باشد احتیاج به شستن نداشته باشد.

[نماز بر لباس نجس ]

(و سال زراره ابا جعفر صلوات اللَّه علیه عن الشّاذکونه «1» تکون علیها

الجنابه أ یصلّی علیها فی المحمل فقال لا باس بالصّلاه علیها) و بسند صحیح منقولست از زراره که گفت سؤال کردم از حضرت امام محمد باقر صلوات اللَّه علیه از بالش یا کبه و امثال آن که در یمن می بافته اند و بر آن منی باشد آیا بر آن نماز می توان کرد در کجاوه حضرت فرمودند که باکی نیست در نماز کردن بر آن و این خبر نیز دلالت می کند بر آن که لازم نیست که موضع نماز پاک باشد بلکه موضع سجده نیز چنانکه در احادیث سابقه استثنا نفرمودند طهارت موضع سجده را و لیکن چون غالب آن بوده است که از پشم بوده است یا از پنبه نیز پس ظاهر است که چیزی بر بالای آن می گذاشتند و سجده می کردند علی الظاهر چنانکه خواهد آمد و چند حدیث مثل این در باب شاذکونه وارد شده است که جایز است و در حدیث موثق کالصحیح عبد اللَّه بن بکیر منقولست که گفت سؤال کردم از حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه از شاذکونه که به آن می رسد احتلام آیا بر آن نماز می توان کرد حضرت فرمودند که نه و این محمول است بر کراهت یا در صورتی که منی تر باشد و تعدی کند به بدن یا جامه مصلّی.

[نماز بر فرش نقش دار]

(و روی محمّد بن مسلم عن ابی جعفر صلوات اللَّه علیه انّه قال لا باس بان تصلّی علی التّماثیل اذا جعلتها تحتک) و مرویست کالصحیح و در صحیح از محمد از حضرت امام محمد باقر صلوات اللَّه علیه که فرمودند باکی نیست در صورتها هر گاه در زیر پای تو باشد و شیخان در صحیح

از محمد بن مسلم روایت کرده اند که گفت سؤال کردم از حضرت امام محمد باقر یا