لوامع صاحبقرانی، ج 3، ص: 1 صفحه 556

پس مرا وداع کرد و گفت از خدا بترس و برسان به امّت محمّد (ص) هر چه را من به تو رسانیدم من گفتم که خواهم کرد ان شاء اللَّه تعالی پس گفت که بحق سبحانه و تعالی می سپارم دین ترا و اصلاح و تقوای ترا حق سبحانه و تعالی تقوی را توشه سفر آخرت تو کند و یاوری دهد ترا که عمل کنی به طاعت او چنانکه او می خواهد چون فواید بسیار در این حدیث بود صدوق این را ذکر کرده است و عمده اینست که به املا نوشته بود و غلط در املا کم می باشد و این مطالب اکثرش در آیات و اخبار و احادیث متواتره وارد است پس جهالت سند ضرر ندارد مع هذا قد ما را قراینی چند بوده است که به سبب آن ایشان را علم حاصل می شده است بنا بر این حکم بصحّه همه اخبار این کتاب کرده است و محتملست که مراد صدوق از عبارت اولی اخباری باشد که تعلق به احکام داشته باشد و امثال این اخبار از جمله فضایل اعمال است و هر حدیثی خوب است بنا بر

احادیثی که سابقا گذشت.

[اذان گفتن رسول اللَّه ]

(و قد اذّن رسول اللَّه صلّی اللَّه علیه و آله و کان یقول اشهد انّی رسول اللَّه و قد کان یقول فیه اشهد انّ محمّدا رسول اللَّه لأنّ الاخبار و قد وردت بهما جمیعا) و منقولست که حضرت سیّد المرسلین صلّی اللَّه علیه و آله اذان می گفتند و در شهادت به رسالت بسیار بود که می گفتند که گواهی می دهم که من رسول حق سبحانه و تعالی ام و گاه بود که می گفتند که گواهی می دهم که محمد رسول خداست چون اخبار بهر یک وارد شده است پس می باید که گاه نام خود می برده باشند و گاهی نبرده باشند تا جمع بین الاخبار شود و هیچ یک از اخبار طرفین در کتب حدیثی که بما رسیده است نیست البته در کتب اصول بوده است و مطلب سهل است.

[رسول اللَّه دو مؤذن داشت ]

(و کان لرسول اللَّه صلّی اللَّه علیه و آله مؤذّنان احدهما بلال