لوامع صاحبقرانی، ج 6، ص: 3 صفحه 343

استنشاق می کند فرمودند بلی و لیکن مبالغه نکند یعنی در استنشاق به آن که بالا کشد به حلقش رود و حق آنست که این اخبار مطلق است.

و در صحیح و در حسن کالصحیح منقول است از حماد و حلبی از حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه در صائمی

که وضو سازد از جهه نماز و آب به حلقش رود حضرت فرمودند که اگر وضوی او از جهه نماز واجب باشد بر او چیزی نیست و اگر از جهه نماز سنت باشد پس بر اوست قضا و کالصحیح منقول است از یونس به همین مضمون پس احتیاط در قضاست البته.

(و سال سماعه بن مهران ابا عبد اللَّه صلوات اللَّه علیه عن رجل عبث بالماء یتمضمض به من عطش فدخل حلقه قال علیه قضاؤه فان کان فی وضوء فلا باس به قال و سألته عن القی فی شهر رمضان قال ان کان شی ء یذرعه فلا باس و ان کان شی ء یکره علیه نفسه فقد افطر و علیه القضاء) و در موثق از سماعه منقول است که گفت سؤال کردم از حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه از شخصی که بازی کند با آب و مضمضه به آن کند از جهه رفع تشنگی که آب به حلقش جهد حضرت فرمودند که بر اوست که قضا کند آن روز را یعنی بگیرد آن روز را و قضا کند و اگر آب را از جهه مضمضه وضو در دهن کند باکی نیست و غالب آنست که در روز وضو از جهه نماز واجب می کند پس حمل بر وضوی واجب کردن بعید نیست، سماعه گفت که دیگر سؤال کردم از آن حضرت از قی در ماه رمضان حضرت فرمودند که اگر خود بیاید باکی نیست و اگر خود را بقی دارد روزه اش را باطل کرده است و واجبست که آن را بگیرد و قضای آن را به جا آورد و بر این مضمون احادیث صحیحه گذشت.

[حقنه کردن صائم ]

(و سال

احمد بن محمّد بن ابی نصر البزنطیّ ابا الحسن الرّضا صلوات اللَّه علیه عن الرّجل یحتقن یکون به العلّه فی شهر رمضان فقال الصّائم لا یجوز له ان یحتقن) و به بیست سند صحیح و کالصحیح منقول است از بزنطی که گفت از آن حضرت صلوات اللَّه علیه سؤال کردم از شخصی که مرضی داشته باشد در ماه رمضان و خواهد که حقنه کند فرمودند که صایم را جایز نیست که حقنه کند چون حقنه با صوم جمع نمی شود بلکه می باید افطار کند اگر چه به حقنه باشد، و ظاهر اطلاق حقنه منصرف می شود به مایع و بر تقدیری که بر جامد نیز اطلاق کنند در این حدیث حمل بر مایع می باید کرد جمعا بین الاخبار.

چنانکه مرویست بهشت سند صحیح از علی بن جعفر که گفت سؤال کردم از برادرم حضرت امام موسی کاظم صلوات اللَّه علیهما از مرد و زن که می توانند شاف برداشتن در وقتی که روزه باشند حضرت فرمودند که باکی نیست.

و در موثق کالصحیح منقولست از حسن بن علی بن فضال که عریضه نوشتم به خدمت حضرت امام رضا صلوات اللَّه علیه در برداشتن شاف و غیر آن از پیش یا از پس در صوم حضرت فرمودند بخط مبارک خود که باکی نیست در جامد و از این باب است جمعی که تریاک خورند گاه هست که سحر خوابشان می برد و بعد از صبح بیدار می شوند ظاهرا تریاک را اگر شاف کنند و بردارند نفع می کند ایشان را.

[جایز نیست صایم را که روغن و شیر در بینی چکاند]

(و لا یجوز للصّائم ان یستعط) و جایز نیست صایم را که سعوط کند و در بینی چکاند روغن و شیر و

لوامع صاحبقرانی،