لوامع صاحبقرانی، ج 6، ص: 3 صفحه 363

به فرجهاست و ظاهرا خصی حکم مردان دارد.

و مرویست در صحیح از محمد بن مسلم که حضرت امام محمد باقر صلوات اللَّه علیه فرمودند که صایم در آب می تواند نشست و آب بر سر می تواند کرد و جامه را بر بدن تر می تواند کرد و باد زن را تر

می تواند کرد که چون باد زند خود را یا دیگری او را آب بر او پاشد، و بوریا را تر می تواند کرد که بر روی آن بنشیند و بخوابد و لیکن سر به آب فرو نمی تواند برد و ظاهر این حدیث حرمت ارتماس است چون مکروهات را بیان فرموده است که می تواند کرد.

و از عبد اللَّه بن سنان منقول است که حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه فرمودند که جامه تر را بر بدن مگیر هر گاه روزه باشی تا نیفشاری آن را که رطوبتش کم شود. و این محمولست بر کراهت چنانکه احادیث دیگر که در نهی وارد شده است محمولست بر کراهت و اللَّه تعالی یعلم.

باب ما یجب علی من افطر او جامع فی شهر رمضان متعمّدا او ناسیا

اشاره

این بابی است در بیان آن چه واجبست از قضا و کفاره بر کسی که افطار کند در ماه رمضان یا جماع کند از روی عمد یا فراموشی بدان که متعارف محدثین چنین است که اول واجب و سنت را همه در هم ذکر می کنند و در بابی دیگر ذکر می کنند اخباری را که سبب امتیاز واجب شود از سنت به آن که هر چه سبب قضا یا کفاره است در صوم ترک آن جزو حقیقت صوم است و این بحسب اغلب است چنانکه سابقا اشاره به آن شد و بعد از این خواهد شد در موضع آن.

[شخصی که افطار کند در ماه رمضان ]

(روی الحسن بن محبوب عن عبد اللَّه بن سنان عن ابی عبد اللَّه صلوات اللَّه علیه فی رجل افطر فی شهر رمضان متعمّدا یوما واحدا من غیر عذر قال یعتق رقبه او یصوم شهرین متتابعین او یطعم ستّین مسکینا فان لم یقدر تصدّق بما یطیق) روایت است در صحیح از حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه در شخصی که افطار کند در ماه رمضان یک روز را عمدا بی عذر سفر یا مرض یا حیض و نفاس حضرت فرمودند که بنده آزاد می کند یا دو ماه پی در پی روزه می گیرد یا شصت مسکین را طعام می دهد پس اگر قادر نباشد بر اینها تصدق کند به آن چه تواند دادن از طعام یا اعم از اطعام و غیر آن چنانکه ظاهر لفظ است و