لوامع صاحبقرانی، ج 6، ص: 3 صفحه 391

و اما آن که به سبب خواب سیم یا بیشتر قضا و کفاره باید داد مستند آن جماعت که قایلند باین قول حدیث ابو بصیر است و آن دلالت ندارد بر این معنی اصلا پس ظاهر آنست که در غیر خواب اول قضا باید کرد و اگر در خواب سیم و بالاتر کفاره بدهد احوط خواهد بود چون اکثر علما بر این قولند و غالب آنست که آن چه قدما به آن قایلند حدیثی بر آن دارند که

بما نرسیده است و احادیث بسیار در احتیاط وارد است پس اگر عمل به مشهور کنند عمل به آن اخبار کرده خواهند بود بلکه احوط آنست که حایض و نفسا و مستحاضه نیز پیش از صبح غسل کنند چنانکه در موثق از ابو بصیر وارد است که حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه فرمودند که اگر حایض پاک شده باشد و تقصیر کند در غسل تا صبح شود در ماه رمضان آن روزه را می گیرد و قضا می کند و نفسا در جمیع احکام حکم حایض دارد و حدیث مستحاضه خواهد آمد إن شاء اللَّه تعالی.

[اگر گمان کرد افطار شده ولی نشده بود]

(و روی محمّد بن الفضیل عن ابی الصّباح الکنانیّ قال سالت ابا عبد اللَّه صلوات اللَّه علیه عن رجل صام ثمّ ظنّ ان الشّمس قد غابت و فی السّماء غیم فافطر ثمّ انّ السّحاب انجلی فاذا الشّمس لم تغب قال قد تمّ صومه و لا یقضیه) و کالصحیح منقول است از ابراهیم بن نعیم که گفت سؤال کردم از حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه از حال شخصی که روزه باشد و گمان کند که آفتاب فرو رفته است و در آسمان ابری باشد و افطار کند به گمان آن که شام شده است پس ابر بر طرف شود و ظاهر شود که آفتاب غایب نشده بوده است حضرت فرمودند که روزه اش صحیح است و آن روزه را قضا