لوامع صاحبقرانی، ج 6، ص: 3 صفحه 595

بر غلام و کنیز واجب نیست بلکه بر کسی واجب است که اینها عیال اویند و در این حدیث این سه چیز مذکور است

و این بر سبیل استحباب است و از جو نیز جایز است چنانکه در احادیث دیگر وارد شده است و غیر آن که خواهد آمد.

[مقدار فطره ]

(و روی محمّد بن خالد عن محمّد بن سعد الاشعریّ عن ابی الحسن الرّضا صلوات اللَّه علیه قال سألته عن الفطره کم تدفع من کلّ رأس من الحنطه و الشّعیر و التّمر و الزّبیب فال صاع بصاع النّبیّ صلّی اللَّه علیه و اله) و منقول است در صحیح از سعد الشعری که قبیله ایست از قبایل عرب که در قم ساکن می بوده اند و در زمان جاهلیت ضبط قبایل از جهه حسب می کردند و چون اسلام آمد تفاخر به نسبها بر طرف شد مگر نسب حضرت سید المرسلین صلی اللَّه علیه و آله و بنی اعمام آن حضرت و اگر ذکر نسب کنند از جهه امتیاز است و سعد گفت سؤال کردم از حضرت ابو الحسن علی بن موسی الرّضا صلوات اللَّه علیه که از فطره چه مقدار واجب است دادن از هر سری از گندم و جو و خرما و مویز حضرت فرمودند یک صاع بصاع حضرت سید المرسلین صلی اللَّه علیه و آله یعنی پیمانه یک من در زمان آن حضرت مکرّر و مذکور شد که صاعی نه رطل است و رطلی نود و یک مثقال شرعی است که که صد و سی درهم باشد.

(و روی محمّد بن احمد بن یحیی عن جعفر ابن ابراهیم بن محمّد الهمدانیّ و کان معنا حاجّا قال کتبت إلی ابی الحسن صلوات اللَّه علیه علی ید ابی جعلت فداک انّ اصحابنا اختلفوا فی الصّاع بعضهم یقول الفطره بصاع المدنیّ و بعضهم یقول بصاع العراقیّ

فکتب إلیّ