لوامع صاحبقرانی، ج 6، ص: 3 صفحه 599

و در حسن کالصحیح و در صحیح منقول است از محمد که گفت عریضه نوشتم به خدمت حضرت امام رضا صلوات اللَّه علیه و سؤال کردم که آیا وصی اطفال یتیم زکات فطر یتیمان را می دهد هر گاه مال داشته باشند یعنی قوت سالیانه و یا زیاده بر آن حضرت نوشتند که نیست زکاتی بر یتیمان و سؤال اگر چه از فطره است جواب عام است و ممکن است که مراد زکات فطره باشد لیکن اظهر عموم است چنانکه گذشت.

(و لیس علی المحتاج صدقه الفطره من حلّت له لم تحلّ علیه) بر محتاجی که جایز باشد او را گرفتن زکات و فطره زکات فطر واجب نیست و کسی را که حلال است گرفتن فطره واجب نیست دادن فطره و بر این مضمون احادیث بسیار وارد شده است از ائمه هدی صلوات اللَّه علیهم و وجهش این است که هلال شوال معتبر است و در

همه اوصاف پس اگر در وقت هلال محتاج باشد فطره بر او واجب نیست و حلال است گرفتن و اگر در آن وقت غنی باشد بر او واجب است دادن و ممکن است که جایز شود گرفتن به آن که دزد یا غاصب هر چه دارد ببرد بخلاف عکس که اگر فقیر باشد در وقت هلال اگر غنی شود زکات فطر بر او واجب نیست بلکه زکات مال نیز بر او واجب نمی تواند شد چون حول شرط است و آن چه را حول شرط نیست مانند زراعت می باید در ملک او بدو صلاح شود و فرض نادری می توان کرد لکن النادر کالمعدوم.

(و روی سیف بن عمیره عن اسحاق بن عمّار قال قلت لأبی عبد اللَّه صلوات اللَّه علیه الرّجل لا یکون عنده شی ء من الفطره الّا ما یؤدّی عن نفسه وحدها یعطیه عنها او یاکل هو و عیاله قال یعطی بعض عیاله