لوامع صاحبقرانی، ج 7، ص: 3 صفحه 138

فان کان الاخر قد حجّ اخذت حجّته و دفعت إلی صاحب المال و ان لم یکن حجّ کتب لصاحب المال ثواب الحجّ) و در حسن کالصحیح و موثق کالصحیح منقول است از حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه که هر گاه شخصی اجیر شود که از جهه شخصی حج به جا آورد و حج نکند و بمیرد و چیزی از او نماند که وجه اجرت را از ترکه او بردارند پس اگر نایب حج کرده باشد حج او را می گیرند و به صاحب مال می دهند و اگر حج نکرده باشد از جهه صاحب مال ثواب حج در

نامه عملش می نویسند و حمل کرده اند بر حج سنت و بر تقصیر نایب که اگر حج واجب در ذمه آن شخص باشد فایده ندارد و می باید که مرتبه دیگر بگیرند و اگر نایب تقصیر نکرده باشد حج او را نمی گیرند مگر آن که وجه حج را صرف نمود باشد در این صورت این تقصیر است.

و محتمل است که حج او را به صاحب مال دهند و مناسبت ندارد ذکر این اخبار در این مقام با آن که در مواضع خود ذکر کرده است

[شراکت در حج ]

(و قال الصّادق صلوات اللَّه علیه لو اشرکت ألفا فی حجّتک کان لکلّ واحد حجّ من غیر ان ینقص من حجّتک شی ء) و کالصحیح منقولست که آن حضرت صلوات اللَّه علیه فرمودند که اگر هزار کس را در حج خود شریک گردانی حق سبحانه و تعالی هر یک را ثواب حجی کرامت می فرماید بی آن که از ثواب حجت چیزی کم شود و بر این مضمون احادیث صحیحه و حسنه و موثقه و قویه وارد شده است و محمولند بر حج سنت یا واجب بعد از حج چنانکه خواهد آمد (و روی انّ اللَّه عزّ و جلّ جاعل له و لهم حجّا و له اجرا لصلته إیّاهم و من اراد ان یطوف عن غیره فلیقل حین یفتتح الطّواف اللَّهمّ تقبّل من

فلان و یسمّی الّذی یطوف عنه) و مرویست از کلینی در حسن کالصحیح از معاویه بن عمار و صدوق از کتاب او بر داشته است و هشت سند صحیح به او دارد پس صحیح باشد بهشت سند که از حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه سؤال کردم

که پدرم و مادرم را با خود شریک گردانم در حجم حضرت فرمودند که بلی به درستی که حق سبحانه و تعالی از جهه تو حج می نویسد و از جهه ایشان نیز حج مقرر می فرماید و از جهه تو اجری دیگر کرامت می فرماید که صله رحم و برّ والدین کرده عرض نمودم که طواف می توانم کرد از جانب مرد و زن که در کوفه اند فرمودند که بلی و در ابتدای طواف می گویی که اللَّهمّ تقبّل من فلان یعنی خداوند این طواف را قبول کن از او که من به نیابت او می کنم و به جای فلان نام آن شخص را بگو مثلا بگو اللَّهمّ تقبّل من محمّد یا من علی و تلفظ مستحب است و نیت کافی است چنانکه خواهد آمد إن شاء اللَّه تعالی (و من حجّ عن غیره فلیقل اللَّهمّ ما اصابنی من نصب او تعب او شعث فاجر فیه فلانا و اجرنی فی قضائی عنه) و در حسن کالصحیح از معاویه بن عمار منقولست که به حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه عرض نمودند که اگر کسی قضا کند حج را از جهه پدرش یا مادرش یا برادرش یا غیر ایشان آیا سخنی می گوید حضرت فرمودند که بلی در حالت احرام می گوید این کلمات را و به عربی گفتن اولی است و ترجمه اش این است که خداوندا هر چه به من برسد از مشقت یا تعب یا پراکندگی احوال، و در بعضی از نسخ او سغب است یعنی یا گرسنگی پس فلانی را در این جفاها مزد کرامت فرما و مرا نیز مزدی کرم کن چون حج او