لوامع صاحبقرانی، ج 7، ص: 3 صفحه 302

فرمودند سه کس را کسی که توشه خود را در سفر یا در سفر و حضر تنها خورد به آن که با او کسی نباشد یا چیزی از آن به فقرا که همراهند ندهد، و کسی که در خانه تنها بخوابد، و کسی که به صحرا و بیابان رود تنها و اینها در صورت خوف بسیار حرامست و خوف نادر مکروه است و ظاهر عبارت اعم است

از آن که خوف باشد یا نه و اگر مضطر شود و با ذکر خدا باشد تنها نیست (و روی محمّد بن سنان عن اسماعیل بن جابر قال کنت عند ابی عبد اللَّه صلوات اللَّه علیه صلوات اللَّه علیه بمکّه اذ جاءه رجل من المدینه فقال له من صحبک فقال له ما صحبت احدا فقال له ابو عبد اللَّه صلوات اللَّه علیه اما لو کنت تقدّمت إلیک لأحسنت ادبک ثمّ قال واحد شیطان و اثنان شیطانان و ثلاثه صحب و اربعه رفقاء) و کالصحیح منقولست از اسماعیل ثقه و ظاهرا از کتاب او دیده است و موافق مشهور ضعیف است که گفت نزد حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه بودم در مکه معظمه که شخصی از مدینه مشرفه به خدمت آن حضرت مشرف شد حضرت فرمودند که با که رفیق بودی یعنی کسی دیگر با تو بود یا تنها آمدی آن شخص گفت با کسی رفیق نبودم پس حضرت فرمودند که اگر من پیشتر به تو گفته بودم که تنها سفر مکن و کرده بودی نیکو تادیبی می کردم یعنی به تعزیر و چون نگفته بودم پیشتر از این باین فرمودن تعزیرت می کنم که چرا مسائل خود را یاد نمی گیری پس حضرت فرمودند که یک کس که بسفر رود تنها بمنزله شیطانست و دو کس دو شیطانند و سه کس مصاحبانند و چهار نفر رفیقانند و ظاهر آنست که مصاحبت را زیاده از سه کس خوب نیست و رفیق هر چند بیشتر است بهتر است و اللَّه تعالی یعلم

باب الرّفقاء فی السّفر و وجوب حقّ بعضهم علی بعض

[اول رفیق بهم رسان و بعد از آن به سفر رو]

(روی السّکونیّ بإسناده قال قال رسول اللَّه صلی اللَّه علیه و آله الرّفیق ثمّ السّفر و

قال صلّی اللَّه علیه و آله ما اصطحب اثنان الّا کان اعظمهما اجرا، و احبّهما إلی اللَّه ارفقهما بصاحبه و قال امیر المؤمنین صلوات اللَّه علیه لا تصحبنّ فی سفر من لا یری لک من الفضل علیه کما تری له علیک و قال رسول اللَّه صلّی اللَّه علیه و آله من السّنّه اذا خرج القوم فی سفر ان یخرجوا نفقتهم فانّ ذلک اطیب لأنفسهم و احسن لأخلاقهم) این بابی است در بیان رفیقان سفر و لازم بودن حق ایشان بر یکدیگر مرویست.

در قوی کالصحیح از سکونی به اسناد او از حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه و آله از آباء خود از حضرت امیر المؤمنین که حضرت سید المرسلین صلّی اللَّه علیه فرمودند که اول رفیق بهم رسان و بعد از آن بسفر رو.

و در محاسن ثم الطریق است و دور نیست که نسخه محاسن را ساخته باشند نساخ چون الطریق مشهور است و بسیار است که این بر قلم ایشان می آید و اصلاح نمی کنند این هم خوبست.

و به همین اسناد حضرت سید المرسلین صلّی اللَّه علیه و آله فرمودند که