لوامع صاحبقرانی، ج 7، ص: 3 صفحه 413

آورد و بعد از آن قصد تمتع می کند حضرت فرمودند که قصور ندارد و این معنی به عبارت أ یتمتّع انسب است و اول بحسب معنی اظهر است و اللَّه تعالی یعلم (و روی اسحاق بن عمّار عن ابی بصیر قال قلت لأبی عبد اللَّه صلوات اللَّه علیه رجل یفرد الحجّ فیطوف بالبیت و یسعی بین الصّفا و المروه ثمّ یبدو له ان یجعلها عمره فقال ان کان لبّی بعد ما سعی قبل ان یقصّر فلا متعه له) و در موثق کالصحیح منقولست که ابو بصیر گفت به حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه عرض نمودم که اگر شخصی حج افراد کند و چون داخل مکه معظمه شود طواف و سعی حجرا مقدم دارد و به خاطرش رسد که رجوع کند بحج تمتع آیا جایز است چنانکه حضرت سید المرسلین صلّی اللَّه علیه و آله مردمان را همه امر فرمودند بنقل حج به عمره حضرت فرمودند که اگر بعد از سعی پیش از تقصیر گفته باشد عقد احرام حج کرده است حج تمتع نمی تواند کرد یعنی اگر تلبیه نگفته باشد نقل نیت می تواند کرد.

و به همین مضمونست صحیحه

معاویه بن عمار بلکه امر حضرت سید الانبیاء صلّی اللَّه علیه و آله اصحابش را به عدول بحج تمتع کافی است و اگر کسی مخیر باشد میان این سه نوع حج شکی نیست که عدول می تواند کرد بحج تمتع که آن افضل است و اگر کسی باشد که حج افراد یا قرآن بر او واجب باشد ابتدا حج تمتع نمی تواند کرد چنانکه ظاهر آیه و روایات بسیار است اما اگر شروع بحج افراد کرده باشد مشهور آنست که نقل می تواند کرد و احوط عدم نقل است اگر چه اظهر جواز نقل است و اللَّه تعالی یعلم

[حج تمتع افضل است ]

(و کتب علیّ بن میسّر إلی ابی جعفر الثّانی صلوات اللَّه علیه یساله عن رجل اعتمر فی شهر رمضان ثمّ حضر الموسم یحجّ مفردا للحجّ او یتمتّع أیّهما افضل فکتب صلوات اللَّه علیه الیه یتمتّع) و کالصحیح منقولست از علی که گفت عرضه نوشتم به خدمت حضرت امام محمد تقی صلوات اللَّه علیه و سؤال کردم از شخصی که در ماه رمضان عمره مفرده به جا آورده باشد و وقت حج برسد آیا حج افراد می کند چون عمره را کرده است یا حج تمتع می کند کدام یک افضل است پس حضرت نوشتند که حج تمتع می کند یعنی واجب است که حج تمتع کند یا آن که تمتع می کند که آن افضل است و احتمال اول در صورتیست که حج نکرده باشد.

و ثانی در صورتیست که حج سنت باشد، و بر تقدیری که حج کرده باشد مشهور آنست که مخیر است میان هر سه و حج تمتع افضل است چون احادیث متواتره وارد شده است به آن که حج تمتع

افضل است و این اخبار را حمل کرده اند بر حج مستحب و اگر نه حج واجب را واجبست که بعید بعنوان تمتع به جا آورد و آن چه اظهر است از روایات اهل البیت آنست که نسبت ببعید حج تمتع است مطلقا و اخبار افضلیت از روی تقیه وارد شده است از روی مماشات با عامه بلی محتمل است که افضلیت نظر به قریب باشد در تطوع که ایشان را حج تمتع بهتر باشد در غیر حج اسلام ایشان و اللَّه تعالی یعلم (و روی حفص بن البختریّ عن ابی عبد اللَّه صلوات اللَّه علیه قال المتعه و اللَّه افضل و بها نزل القرآن و جرت السنه إلی یوم القیمه) و به نه سند صحیح منقول است که حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه فرمودند که و اللَّه حج تمتع بهتر است و آیه قرآن در حج تمتع نازل شده است و حضرت سید المرسلین صلّی اللَّه علیه و آله به آن امر