لوامع صاحبقرانی، ج 7، ص: 3 صفحه 553

فرمودند که بلی.

و در صحیح از مسمع منقول است که حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه فرمودند که موش صحرایی و خار پشت و سوسمار را هر گاه محرم بکشد بزغاله می دهد و بزغاله بهتر است از آنها و چرا این را گفتم تا آن که شکار چیزی دیگر نکنند و کالصحیح منقولست از زراره که حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه فرمودند که باکی نیست که در حرم کیک و شپش و پشه را بکشد و کالصحیح منقولست که از آن حضرت پرسیدند که هر گاه دو محرم جنگ و قتال کنند حضرت فرمودند سبحان اللَّه بد

کرده اند گفتم کردند الحال چه کنند فرمودند که هر یک گوسفندی بکشند.

و در موثق عمار منقولست که حضرت فرمودند که محرم خلال می تواند کرد و لیکن ملاحظه کند که دهن را خونین نکند.

باب ما یجب علی المحرم فی انواع ما یصیب من الصّید

[کفاره قتل شترمرغ ]

(و روی جمیل عن محمّد بن مسلم و زراره عن ابی عبد اللَّه صلوات اللَّه علیه فی محرم قتل نعامه قال علیه بدنه فان لم یجد فاطعام ستّین مسکینا فان کانت قیمه البدنه اکثر من اطعام ستّین مسکینا لم یزد علی اطعام ستّین مسکینا و ان کانت قیمه البدنه اقلّ من اطعام ستّین مسکینا لم یکن علیه الّا قیمه البدنه.)

این بابی است در بیان کفاراتی که واجبست بر محرم در انواع حیواناتی که شکار می کند منقولست در صحیح که حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه در محرمی که شتر مرغی را بکشد حضرت فرمودند که بر اوست شتری و اگر شتر را نیابد شصت مسکین را طعام دهد پس اگر قیمت شتر بیشتر از اطعام شصت مسکین باشد زیادتی از اوست و زیاده از شصت مسکین را اطعام نمی دهد، و اگر قیمت شتر کمتر از اطعام شصت مسکین باشد بر او نیست مگر قیمت آن شتر اگر چه اطعام ده مسکین باشد، و بر این مضمون احادیث بسیار وارد شده است و باین عمل نموده اند الا در تخییر و ترتیب که ظاهر آیه کریمه بلفظ او واقعست و ظاهر آن تخییر و ظاهر حدیث ترتیب است و اظهر طریق در جمع استحباب ترتیب است و شک نیست که ترتیب احوط و اولی است و اللَّه تعالی یعلم

[اگر از اداء کفاره عاجز شد]

(و روی الحسن بن محبوب عن داود الرّقّی عن ابی عبد اللَّه صلوات اللَّه علیه فی الرّجل یکون علیه بدنه واجبه فی فداء فقال اذا لم یجد فسبع شیاه فان لم یقدر صام ثمانیه عشر یوما بمکّه او فی منزله.)

و به اسانید صحیحه منقولست از داود بغدادی

از حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه در شخصی که بر او باشد شتر پنج ساله پا در شش که واجب شده باشد از جهه فدای حیوانی که صید کرده باشد مانند شترمرغ حضرت فرمودند که هر گاه شتر یافت نشود گوسفند بدهد و اگر قدرت بر شتر و گوسفند نداشته باشد هیجده روز روزه می گیرد در مکه یا منزلش.

(و روی عبد اللَّه بن مسکان عن ابی بصیر قال سالت ابا عبد اللَّه صلوات اللَّه علیه عن محرم اصاب نعامه او حمار وحش قال علیه بدنه قلت فان لم یقدر قال یطعم ستّین مسکینا قلت فان لم یقدر علی ما یتصدّق به ما علیه قال فلیصم ثمانیه عشر یوما قلت فان اصاب بقره ما علیه قال علیه بقره قلت فان لم یقدر قال فلیطعم ثلثین مسکینا قلت فان لم یقدر علی ما یتصدّق به قال فلیصم تسعه ایّام قلت فان اصاب ظبیا ما علیه قال علیه شاه قلت فان لم یجد قال علیه اطعام عشره مساکین قلت فان لم یجد ما یتصدّق به قال فعلیه صیام ثلاثه ایّام.)

و منقولست در صحیح از لیث که گفت سؤال کردم از حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه از محرمی که بکشد شتر مرغی را یا الاغ وحشی که گوره خر باشد حضرت فرمودند که شتری می دهد، عرض نمودم که اگر قدرت نداشته باشد فرمودند که شصت مسکین را طعام می دهد، عرض نمودم که اگر قادر نباشد بر چیزی که آن را تصدق کند چه کند فرمودند که هیجده روز روزه می گیرد، عرض نمودم که اگر گاو کوهی را بکشد بر او چه