لوامع صاحبقرانی، ج 7، ص: 3 صفحه 619

که طواف در حج واجبست اعاده می کند و شتری می کشد.

و در صحیح از حماد بن عیسی از علی ابن ابی حمزه منقولست که گفت از آن حضرت سؤال کردند از شخصی که نمی دانست که طواف بیت می باید کرد و نکرد تا به خانه خود رفت حضرت فرمودند که اگر به نادانی چنین کرده است اعاده می کند حجرا و بر اوست که شتری بکشد، و حدیث علی بن یقطین ظاهرش طواف حجست، و حدیث دویم اعم است، و حدیث دویم صریحست در اعاده حج و حدیث علی بن یقطین صریح نیست و احتمال اعاده طواف دارد و لیکن خلافی ندیده ام که حجرا اعاده نباید کرد، و اما اگر فراموش کند طواف را اکثر بر آنند که واجبست که برگردد و طواف را به جا آورد در ماه ذی حجه و اگر در این سال نتواند در سال دیگر بیاید و اگر متعذر باشد نایب بگیرد و مستندش حدیث علی بن جعفر است

و گذشت در ضمن حدیث سابق و جمعی آن را حمل بر طواف نسا کرده اند و بحسب ظاهر اعم است بلکه در طواف زیارت اظهر است و اللَّه تعالی یعلم.

باب حکم من نسی طواف النّساء

(روی معاویه بن عمّار عن ابی عبد اللَّه صلوات اللَّه علیه قال قلت له رجل نسی طواف النّساء حتّی رجع إلی اهله قال یامر ان یقضی عنه ان لم یحجّ فانّه لا تحلّ له النّساء حتّی یطوف بالبیت) این بابی است در حکم کسی که فراموش کند طواف نسا را تا به اهل خود برگردد منقولست به اسانید متواتره از معاویه که عرض نمودم به حضرت امام جعفر صادق صلوات اللَّه علیه که اگر شخصی فراموش کند طواف نساء را تا به اهل خود برگردد حضرت فرمودند که اگر خود بحج آید سال دیگر طواف نساء را قضا خواهد کرد، و اگر خود نیاید نایبی می گیرد که به نیابت او قضا می کند به درستی که زنان بر او حلال نمی شوند تا طواف نساء نکند خود یا نایبش، و در کافی این زیادتی است که اگر بمیرد پیش از آن که از او طواف کنند می باید که وارث او یا غیر وارث از برادران مؤمن از جهه او قضا کنند، و فایده بعد از مرگ تعبّد است و ممکن است که از جهه حور العین باشد و اگر مؤمنان نکنند ممکن است که حق سبحانه و تعالی امر فرماید فرشته را که قضا کند از جهه او تا حور العین بر او حلال شوند و این نقل را جائی ندیده ام از مشایخ شنیده ام و اللَّه تعالی یعلم (و روی ابن ابی عمیر عن ابی ایّوب ابراهیم

بن عثمان الخزّاز قال