غناء موضوعا و حکما صفحه 14

ص: 14

کلامی ندارد آیا این عمل هم از نظر غناء بودن حرام است؟ یا اینکه اگر در رابطه با آن التزام به حرمت دادیم از باب دگری باید التزام بآن بدهیم.

بعید نیست گفته شود فرقی بین چهچه مفروض و چهچه متصل و مربوط به شعر از نظر منشأ و مصدر صوت و نظر اهل عرف وجود ندارد عمید در لغت حنجره چنین آورده است حنجره «بفتح حاء و جیم و را» حلق گلو حلقوم خشکنای که عقب دهان واقع است و اصوات از آن خارج میشود

آیا غناء صوت مطرب نیست؟

آیا چهچه صوت نیست؟ اگر بگوئیم صوت نیست پس چیست؟

آیا مفروض این نیست که چهچه طرب انگیز است؟

آیا مفروض این نیست که چهچه تناسب با محافل و مجالس لهو دارد؟

آیا در مورد اتصال و چسبندگی به شعر مغنی کسی تردید در حکم آن دارد؟ شاید اصل مطرح کردن این مطلب چندان مجالی نداشته باشد.

چون چهچه

در نظر مردم و در نظر مغنی ها از غناء جدا نمیباشد

بلکه شاید در غناء فرس و عرب یکی از پایه های تغنی و آوازه خوانی باشد تازه حل مسأله باین ترتیب بنابر این ستکه فرض کنیم چهچه تنها کیفیه صوت است بدون اینکه اتکاء به لفظی داشته باشد و این فرض فرض روشنی نیست بعید نیست بطور خفیف هیئه متکی به لفظ باشد مثل هاها تدبر کنید

سرود

عمید در رابطه با لغت سرود چنین ذکر کرده است سرود «بضم سین و را» نغمه، آواز، آواز طرب انگیز یا هیجان آمیز که چند نفر با هم بیک آهنگ بخوانند، در هر صورت اگر فردی شعری را از مسیر غناء اسماع کرد باین معنی که با کیفیه غنائی آن شعر را پیاده کرد او مرتکب غناء شده و تردیدی در اینکه این عمل او محکوم به حکم غناء است نمیباشد و همچنین اگر این عمل را عده ای بطور دسته جمعی انجام دهند باین معنی که در تحقق غناء و محکوم بودن به حکم آن فرقی بین صادر شدن غناء از شخص واحد و از چند نفر با هم نمیباشد زیرا مفروض اینست که موضوع در هر دو صورت بطور تساوی مثلا تحقق پیدا میکند

و امّا اگر فرض شود در مورد صدور از فرد موضوع غناء تحقق پیدا نمیکند و لکن اگر چند نفر با هم بخوانند موضوع تحقق پیدا میکند در رابطه با حکم آن چه بگوئیم؟

روشن است در صورت اول آن آواز محکوم بحکم غناء نیست زیرا مفروض اینست که غناء