غناء موضوعا و حکما صفحه 19

ص: 19

که در آن مجلس از جهت شرب مسکر رکورد بشکند

ممکن بود اگر تغنّی و آوازه خوانی تا به صبح طول بکشد و بعضی به زن و بچه که واجب النفقه او هستند نگفته باشند و قوت و غذائی هم در خانه نباشد، ساز و آواز و تغنی چنان در وی تحولی ایجاد کرده باشد که اصلا در آن شب نه زنی در یاد دارد نه فرزندی نه واجب النفقه ای نه وجوب انفاقی بلکه امکان داشت نعوذ باللّه تبارک و تعالی حرفهای اهانت آمیز از دهان بعضی هم بیرون بیاید مثلا اگر باو میگفتند تو زن و بچه و عائله

را نگران و نالان گرسنه و بی قوت و غذا گذارده ای و اینجا کیف میکنی تو با فرامین خداوند متعال چه میکنی آیا نماز خوانده ای؟ چرا عائله را بدون قوت و غذا نگران گذارده ای؟ تو که از شرب مسکر بیزار بودی امشب چرا خودت را آلوده بشرب شراب کرده ای؟

آیا تو جواب خدا را چه میگوئی؟ در جواب با پرخاش و تندی بگوید امشب شب این حرفها است؟

مجملا این مطلب قابل انکار بلکه قابل تشکیک نیست که غناء و آوازه خوانی حال انسان را تغییر میدهد نه اینکه تنها در او حالتی ایجاد کند که برای او نافع نباشد بلکه حالتی در او ایجاد میکند که ممکن است بوسیله آن حالت انسانیت و اسلامیت خود را در معرض خطر و زوال قرار دهد شاید حضور و جلوس افرادی که تقید دارند به ریش گذاردن و تسبیح به دست گرفتن و انگشتر عقیق به دست کردن در مجالس غناء و طرب انگیز عزیز الوجود نباشد لکن بواسطه عروض طرب و استماع آواز طرب انگیز نه تنها تقید باین قیود از آنان سلب گردد بلکه آبرو و حیثیتی هم برای اینها بواسطه تقید باین قیود مفهومی ندارد بلکه ممکن است در باطن از قدس و امور دخیل در تحقق قدس خود را منزجر بداند و خویشتن را از اینکه کمتر در مجالس غنا و لهو و لعب مثلا حاضر میشده است مغبون بداند

قطعا خداوند متعال راضی نیست که فردی چنین حالتی را در خود ایجاد نماید یعنی حالتی در خود بوجود آورد که بطور کلی خود را از تدین بیزار و از اجتناب از مجالس غنا و لهو و لعب نادم

و پشیمان بداند

چنانچه نسبت به مغنی و آوازه خوان هم میشود بگوئیم قطعا پروردگار عالم عز و جل راضی نیست فردی در دیگران یا در خود این حالت را ایجاد نماید، اگر اشخاصی که اهل تدبر و تأمل منصفانه باشند اگر با ذهن سالم نه با ذهن آلوده و نه با چشمانی که آلوده بغرض ورزی است روی این مطالب دقت کنند جا دارد اعتراف کنند که تنها موضوع غناء روی اقتضاء طبیعی آن