- غناء چیست؟ 1
- [الخطبه] 1
- آیا محور بحث را عنوان موسیقی قرار دهم یا عنوان غناء؟ 1
- هر صدای خوبی غناء نیست 3
- اکنون بیان معنی طرب 4
- تقریب تعدد اثر 5
- اشاره 5
- توضیح این مطلب از باب استدلال 6
- صدای خوب طرب انگیز بر دو گونه است 7
- آیا در ترانه هم خوبی صدا شرط است؟ 8
- حرام بودن ترانه 12
- فشرده کلام در موضوع غناء 12
- چهچه 13
- سرود 14
- شعار 15
- حد تحولی که از آواز مطرب تولید میشود 16
- مداحی و مرثیه خوانی 16
- آیا خود این موضوع غناء چه صورت دارد؟ 18
- اشاره 20
- اکنون ذکر این روایت 20
- امّا دسته اول 21
- اکنون ذکر روایات لهو الحدیث 21
- و امّا کلام شیخ اعظم ره 23
- اشاره 24
- و امّا سایر روایات 24
- توضیح مفاد این روایت 25
- فشرده مطلب 26
- مطلب اول 26
- اشاره 26
- مطلب دوم 28
- بحث 2 از مطلب 2 29
- و امّا التزام بممنوع بودن از باب باطل بودن 30
- عبارتی از المیزان 31
- خلاصه 32
- یک حرف واهی و بچگانه 33
- و اما ساز 34
- اکنون ذکر روایاتی از وسائل و غیر آن 35
ص: 30
مبارکه قرار گرفته که حرمت غناء در لسان مبارک معصوم صلوات اللّه و سلامه علیه ارتباط بآن دارد گویا لهو مطلق نیست
لهوی است که اضلال و فساد بنحوی که در آیه موجود است مترتب بر آن میگردد آیا میشود این لهو را بگوئیم حرام نیست؟
اگر این لهو را هم بگوئیم حرام نیست پس با عذاب مهین چه کنیم؟
شاید مراد از «مهین» اهانت بار باشد چنانچه از المیزان استفاده میشود، در هر صورت هر چند غناء را بگوئیم از باب لهو بودن حرام است و هر چند که نگوئیم مطلق لهو حرام است این
معنی ایجاب نمیکند که بگوئیم پس غناء حرام نیست چون لهو حرام نیست زیرا اگر مطلق لهو حرام نباشد نمیشود در موردی که دلیل اقتضاء میکند حرام باشد بگوئیم حرام نیست
لهو از نظر این آیه مبارکه در مورد بخصوصی ممنوع است قطعا
و غناء هم چون در لسان مبارک حضرت باقر صلوات اللّه و سلامه علیه ارتباط بآن دارد «آن هم به ربط تفسیری» قهرا ممنوع میباشد جالب اینست که نه تنها از آیه مبارکه لَهْوَ الْحَدِیثِ بحسب صراحه فرمایش معصوم صلوات اللّه و سلامه علیه استفاده حرام بودن غناء و آواز طرب انگیز میگردد بلکه با در نظر گرفتن شأن نزول آن مجالی برای سکوت علی الاطلاق فقهاء و بهره برداری علی الاطلاق مردم از سیما و سینماها هم باقی نمیگذارد، این سخن را ترجمه پهناوری، شرح آن باید مقام دیگری
و امّا التزام بممنوع بودن از باب باطل بودن
قبل از این معلوم شد که در عده ای از روایات قول زور که در قرآن کریم امر باجتناب از آن مثلا شده تفسیر به غناء شده است
بنابراین غناء نسبت باین اخبار بما انه قول زور است ممنوع میشود
لکن نمیشود بگوئیم غناء نسبت باین اخبار بما انه قول زور است ممنوع و حرام میشود جر اینکه خود قول زور حرام باشد و الّا اگر حرام نباشد چطور بگوئیم غناء نسبت باین اخبار بما انه قول زور است حرام میباشد؟
بجا بودن و روبراه بودن این ایراد متوقف است بر اموری
1- باید بگوئیم که از زور باطل اراده شده است
2- باید بگوئیم مراد از باطل در لغت بیهوده و پوچ است بطوری که شامل حرام نمیگردد
3- باید بگوئیم قرآن از باطل
همین معنای لغوی را اراده فرموده است
امر اول و لو اینکه قابل انکار نیست باین معنی که احتمال اینکه از کلمه زور باطل اراده شده