فقه و حقوق جلد19 صفحه 248

نظر شیخ الطائفه

شیخ طوسی در کتاب خلاف جلد 2، صفحۀ 185 پس از آن که در بارۀ «عُنّه» یعنی ناتوانی جنسی نظر می دهد و می گوید پس از آن که ثابت شد که مرد «عنین» است زن خیار فسخ دارد، می گوید: اجماع فقها بر این مطلب است. آنگاه می گوید: و نیز

به این آیه استدلال شده است: «فَإِمْسٰاکٌ بِمَعْرُوفٍ أَوْ تَسْرِیحٌ بِإِحْسٰانٍ». عنین چون قادر نیست از زن به خوبی و شایستگی نگهداری کند، پس باید او را رها نماید.

از مجموع اینها به خوبی و به صورت قاطع می توان فهمید که اسلام هرگز به مرد زورگو اجازه نمی دهد که از حق طلاق سوء استفاده کند و زن را به عنوان یک محبوس نگهداری کند.

ولی از آنچه گفته شد نباید چنین استفاده شود که هر کسی که نام قاضی روی خود گذاشته حق مداخله در این گونه مسائل دارد. قاضی از نظر اسلام شرایط سخت و سنگینی دارد که اکنون جای بحث در آن نیست.

مطلب دیگری که باید به آن توجه داشته باشیم این است که طلاق قضایی از نظر اسلام- با آن همه عنایتی که اسلام در ابقاء کانون خانوادگی دارد- خیلی استثنائاً و نادر الوجود صورت می گیرد. اسلام به هیچ وجه اجازه نمی دهد که طلاق به آن صورتی درآید که در امریکا و اروپا وجود دارد و نمونه اش را مرتب در روزنامه ها می خوانیم، مثلًا زنی از شوهر خودش شکایت و تقاضای طلاق می کند به خاطر اینکه فیلمی که من دوست دارم او دوست ندارد یا فی فی سگ عزیزم را نمی بوسد و از این قبیل مسائل مسخره که مظهر سقوط بشریت است.

خوانندۀ محترم از آنچه در این چند مقاله گفتیم ضمناً به مفهوم مطلبی که در مقالۀ 21 گفتیم پی برد. ما در آن مقاله پنج نظریه در بارۀ طلاق ذکر کردیم، به این ترتیب:

1. بی اهمیتی طلاق و برداشتن همۀ قیود اخلاقی و اجتماعی از جلو آن.

2. ابدیت همۀ ازدواجها و جلوگیری از طلاق به

طور کلی (نظریۀ کلیسای کاتولیک).

3. ازدواج از طرف مرد قابل انحلال و از طرف زن به هیچ وجه قابل انحلال نباشد.