فقه و حقوق جلد19 صفحه 460

ادلّۀ مخالف

اشاره

برای وجوب پوشش وجه و کفّین متقابلًا به دلایل زیر تمسک جسته شده است:

1. سیرۀ مسلمین.

درست است که ظاهر آیات و روایات این است که پوشش وجه و کفین لازم نیست ولی نمی توان منکر شد که سیرۀ متدیّنین بر خلاف این است.

سیره چیزی نیست که به سهولت بتوان از آن چشم پوشید. اگر واقعاً سیرۀ مسلمین از صدر اسلام تاکنون به طور مستمر و پیگیر این باشد که پوشش وجه و کفین را لازم بشمارند دلیل روشنی است که این درسی بوده که مسلمانان از پیغمبر اکرم و ائمۀ اطهار آموخته اند. اصطلاحاً می گویند سیرۀ مستمرّۀ مسلمین کشف از سیرۀ پیغمبر صلی الله علیه و آله می کند و سیرۀ پیغمبر البته حجت است.

در بسیاری از موارد، فقها در اثبات احکام به سیره تمسک می جویند. مثلًا در مورد ریش تراشی می گویند محکمترین دلیل حرمت آن سیرۀ مسلمین است که ریش را نتراشند. (البته در اینجا مناقشه شده که از نتراشیدن ریش که بین مسلمین متداول است می توان استنتاج کرد که ریش گذاشتن حرام نیست، ولی اینکه ریش گذاشتن واجب باشد استنباط نمی شود زیرا ممکن است مستحب و یا مباح باشد). در مسألۀ