- [مقدمه] 1
- نظام حقوق زن در اسلام 3
- اشاره 3
- مقدمه 4
- اشاره 20
- پیشگفتار 20
- مشکل جهانی روابط خانوادگی 22
- مستقل باشیم یا از غرب تقلید کنیم؟ 23
- جبر تاریخ 23
- ما و قانون اساسی 24
- عواطف مذهبی جامعۀ ایرانی 24
- اشاره 27
- بخش اول: خواستگاری و نامزدی 27
- آیا خواستگاری مرد از زن اهانت به زن است؟ 28
- غریزۀ مرد طلب و نیاز است و غریزۀ زن جلوه و ناز 29
- مرد خریدار وصال زن است نه رقبۀ او 30
- رسم خواستگاری یک تدبیر ظریفانه و عاقلانه. برای حفظ حیثیت و احترام زن است 31
- اشتباه نویسندۀ «چهل ماده در قانون مدنی» 32
- اشاره 34
- بخش دوم: زندگی امروز و ازدواج موقت. 34
- اشاره 35
- ازدواج موقت 35
- جوان امروز و دورۀ بلوغ و بحران جنسی 38
- زندگی امروز و ازدواج موقت 38
- کدامیک؟ رهبانیت موقت یا کمونیسم. جنسی یا ازدواج موقت؟ 38
- ازدواج آزمایشی 39
- راسل و نظریۀ ازدواج موقت 40
- نکاح منقطع و تعدد زوجات 46
- سرنوشت فرزندان در ازدواج موقت 46
- انتقادات 47
- اشاره 49
- ازدواج موقت و مسألۀ حرم سرا 49
- علل اجتماعی حرم سراسازی 50
- آیا تشریع ازدواج موقت برای تأمین هوسرانی است؟ 51
- حرم سرا در دنیای امروز 52
- منع خلیفه از ازدواج موقت 53
- حدیثی از علی علیه السلام 56
- بخش سوم: استقلال در انتخاب سرنوشت 58
- اشاره 58
- شوهر دادن قبل از تولد 60
- معاوضۀ دختران یا خواهران 61
- نهضت اسلامی زن، سفید بود 61
- پیغمبر اکرم دخترش زهرا را در انتخاب شوهر آزاد می گذارد 61
- مسألۀ اجازۀ پدر 63
- مرد بندۀ شهوت است و زن اسیر محبت 64
- بخش چهارم: اسلام و تجدد زندگی 69
- اشاره 69
- مقتضیات زمان 70
- اسلام و تجدد زندگی 70
- اسلام و مقتضیات زمان 72
- خصلت انطباق اسلام با زمان از نظر خارجیان 72
- اشکالات 73
- خود زمان با چه چیز منطبق شود؟ 74
- انطباق یا نسخ؟ 75
- اسلام و تجدد زندگی 79
- جامدها و جاهلها 81
- تمثیل قرآن 82
- اسلام و تجدد زندگی 86
- اشاره 86
- راز و رمز تحرک و انعطاف در قوانین اسلامی 87
- توجه به روح و معنی و بی تفاوتی نسبت به قالب و شکل 88
- قانون ثابت برای احتیاج ثابت و قانون متغیر برای احتیاج متغیر 89
- مسألۀ تغییر خط 91
- طفیلی گری حرام است نه کلاه لگنی 92
- اختیارات حاکم 93
- قوانینی که حق «وتو» دارند 93
- اصل اجتهاد 93
- مسألۀ اهم و مهم 93
- بخش پنجم: مقام انسانی زن از نظر قرآن 95
- اشاره 95
- مقام انسانی زن از نظر قرآن 96
- اشاره 96
- فلسفۀ خاص اسلام در بارۀ حقوق خانوادگی 96
- تساوی یا تشابه؟ 97
- مقام زن در جهان بینی اسلامی 99
- اشاره 105
- تشابه نه و تساوی آری 105
- اعلامیۀ حقوق بشر فلسفه است نه قانون 109
- فلسفه را با کوپن نمی توان اثبات کرد 111
- نگاهی به تاریخ حقوق زن در اروپا 111
- حیثیت و حقوق انسانی 115
- اشاره 115
- نکات مهم مقدمۀ اعلامیۀ حقوق بشر 116
- مقام و احترام انسان 117
- تنزل و سقوط انسان در فلسفه های غربی 118
- غرب در بارۀ انسان دچار تناقض شده است 119
- غرب، هم خود را فراموش کرده و هم خدای خود را 121
- اشاره 123
- بخش ششم: مبانی طبیعی حقوق خانوادگی 123
- مبانی طبیعی حقوق خانوادگی 124
- اشاره 124
- رابطۀ حقوق طبیعی و هدفداری طبیعت 125
- حقوق اجتماعی 126
- حقوق خانوادگی 127
- مبانی طبیعی حقوق خانوادگی 129
- اشاره 129
- آیا زندگی خانوادگی طبیعی است یا قراردادی؟ 130
- فرضیۀ چهار دوره 131
- زن در طبیعت 134
- اشاره 136
- بخش هفتم: تفاوتهای زن و مرد 136
- اشاره 137
- تفاوتهای زن و مرد 137
- تناسب است یا نقص و کمال؟ 138
- نظریۀ افلاطون 139
- افلاطون و ارسطو، رو در روی یکدیگر 140
- نظر دنیای امروز 141
- از لحاظ روانی. 142
- دوگونگی ها 142
- از لحاظ جسمی. 142
- از نظر احساسات [نسبت] به یکدیگر. 143
- اشاره 144
- تفاوتهای زن و مرد 144
- شاهکار خلقت 145
- پیوندی بالاتر از شهوت 146
- دوگونگی احساسات مرد و زن نسبت به هم 147
- نظریۀ یک خانم روانشناس 148
- نهضت عجولانه 149
- نظریۀ ویل دورانت 149
- اشاره 154
- بخش هشتم: مهر و نفقه 154
- تاریخچۀ مهر 155
- مهر و نفقه 155
- اشاره 155
- مهر در نظام حقوقی اسلام 157
- نگاهی به تاریخ 158
- فلسفۀ حقیقی مهر 159
- مهر در قرآن 162
- هدیه و کادو در روابط نامشروع 163
- معاشقۀ فرنگی از ازدواجش طبیعی تر است 163
- دوگونگی احساسات در حیوانات 163
- رسوم جاهلیت که در اسلام منسوخ شد 165
- آیین فطرت 167
- سیستم مهری اسلام خاص خودش است 167
- انتقادها 168
- اشاره 173
- مهر و نفقه 173
- محجوریت زن فرنگی تا نیمۀ دوم قرن نوزدهم 174
- چرا اروپا ناگهان استقلال مالی داد؟ 175
- یک مقایسه 176
- قرآن و استقلال اقتصادی زن 176
- انتقاد و پاسخ 177
- سه نوع نفقه 179
- رعایت جانب زن در مسائل مالی 180
- اشاره 180
- آیا زن امروز مهر و نفقه نمی خواهد؟ 180
- فلسفۀ تبلیغ علیه نفقه 184
- دولت به جای شوهر 185
- آیا اعلامیۀ جهانی حقوق بشر به زن توهین کرده است؟ 187
- اشاره 190
- بخش نهم: مسألۀ ارث 190
- علل محرومیت زن از ارث 191
- اشاره 191
- مسألۀ ارث 191
- ارث پسرخوانده 193
- ارث هم پیمان 193
- زن، جزء سهم الارث 193
- ارث زن در ایران ساسانی 194
- ایراد غرب پرستان 196
- ایراد زنادقۀ صدر اسلام بر مسألۀ ارث 197
- اشاره 198
- بخش دهم: حق طلاق 198
- اشاره 199
- افزایش طلاق در زندگی جدید 199
- حق طلاق 199
- محیط طلاق زای آمریکا 202
- طلاق در ایران 202
- فرضیه ها 204
- حق طلاق 207
- اشاره 207
- طلاقهای ناجوانمردانه 209
- شایعۀ بی اساس 211
- چرا اسلام طلاق را تحریم نکرد؟ 213
- حق طلاق 215
- اشاره 215
- قوانین فطرت در مورد ازدواج و طلاق 216
- مقام طبیعی مرد در حیات خانوادگی 218
- نظر یک بانوی روانشناس 219
- بنیانی که بر اساس عواطف بنا شده است 221
- تساوی در فساد 223
- آنچه بنیان خانوادگی را استوار می سازد بیش از تساوی است 223
- اشاره 225
- حق طلاق 225
- طبیعت صلح خانوادگی با سایر صلحها جداست 227
- اسلام از هر عامل انصراف از طلاق استقبال می کند 228
- سوابق خدمت زن در خانواده 231
- اشاره 235
- حق طلاق 235
- حق طلاق ناشی از نقش خاص مرد. در مسألۀ عشق است نه از مالکیت او 236
- طلاق از آن جهت رهایی است که. ماهیت طبیعی ازدواج تصاحب است 236
- جریمۀ طلاق 238
- حق طلاق برای زن به صورت حق تفویضی 238
- طلاق قضایی 240
- اشاره 240
- آیا بعضی ازدواجها سرطان است و زن باید بسوزد و بسازد؟ 241
- بن بست ها 243
- نظر آیت اللّٰه حلّی 244
- بن بست طلاق 244
- شواهد و دلایل دیگر 246
- نظر شیخ الطائفه 248
- بخش یازدهم: تعدد زوجات 250
- اشاره 250
- تعدد زوجات 251
- اشاره 251
- کمونیسم جنسی 251
- نظریۀ افلاطون 252
- چند شوهری 252
- اشکال چندشوهری 254
- تعدد زوجات 255
- اسلام و تعدد زوجات 255
- تعدد زوجات در ایران 258
- اشاره 260
- علل تاریخی تعدد زوجات 260
- علت شکست چندهمسری 262
- شکست اشتراکیت جنسی 264
- اشاره 268
- عوامل جغرافیایی 268
- علل تاریخی تعدد زوجات 268
- وضع چندهمسری در مغرب زمین 270
- عادت ماهانه 273
- محدود بودن دورۀ فرزندزایی زن 274
- عوامل اقتصادی 274
- فزونی عدد زنان بر مردان 275
- عامل عدد و عشیره 275
- بررسی علل و عوامل 276
- حق زن در چندهمسری 278
- اشاره 278
- علل فزونی عدد زنان آماده به ازدواج از مردان 282
- مقاومت بیشتر زن در برابر بیماریها 283
- حق زن در چندهمسری 285
- نظریۀ راسل 286
- تعدد زوجات، ممنوع و همجنس بازی رواست!؟ 288
- از هر ده انگلیسی ... 288
- آیا طبیعت مرد چندهمسری است؟ 290
- اشاره 290
- چندهمسری، عامل نجات تک همسری 293
- چهرۀ واقعی بحث 294
- نیرنگ مرد قرن بیستم 295
- بحران ناشی از محرومیت زنان بی شوهر 296
- عکس العمل های مختلف در زمینۀ پدیدۀ فزونی زن 298
- اشکالات و معایب چندهمسری 299
- اشاره 299
- از نظر روحی 300
- بررسی صحیح 300
- از نظر تربیتی 301
- از نظر اخلاقی 303
- از نظر حقوقی 305
- از نظر فلسفی 306
- نقش اسلام در چندهمسری 308
- محدودیت 308
- اشاره 308
- عدالت 309
- مسأله بیم از عدم عدالت 312
- حرم سراها 313
- شرایط و امکانات دیگر 314
- مرد امروز و تعدد زوجات 315
- مسأله حجاب 317
- اشاره 317
- اشاره 317
- مهر و نفقه 317
- نقش بانوان در تاریخ معاصر ایران «1» 318
- مقدمۀ انجمن اسلامی پزشکان بر چاپ اول 323
- مقدمۀ انجمن اسلامی پزشکان بر چاپ دوم 324
- مقدمۀ مؤلف 325
- مقدمه 329
- بخش اول: تاریخچۀ حجاب 332
- اشاره 340
- بخش دوم: علت پیدا شدن حجاب 340
- ریاضت و رهبانیّت 342
- عدم امنیت 349
- استثمار زن 353
- حسادت 358
- عادت زنانگی 363
- بالا بردن ارزش 366
- بخش سوم: فلسفۀ پوشش در اسلام 370
- اشاره 383
- بخش چهارم: ایرادها و اشکالها: حجاب و منطق 383
- حجاب و اصل آزادی 385
- رکود فعالیتها 388
- اشاره 401
- بخش پنجم: حجاب اسلامی 401
- استیذان 405
- آیات دیگر 428
- همسران پیغمبر 433
- حریم عفاف 436
- بررسی 443
- حدود پوشش 443
- اشاره 445
- چهره و دو دست (وجه و کفّین) 445
- ادلّۀ موافق 448
- ادلّۀ مخالف 460
- شرکت زن در مجامع 472
- اشاره 472
- توصیه های اخلاقی 483
- نه حبس و نه اختلاط 486
- فتواها 488
- حس احتیاط 494
- کتمان یا اظهار؟ 496
- دو مسألۀ دیگر 501
- اشاره 503
- پاسخهای استاد. به. نقدهایی بر کتاب مسألۀ حجاب 503
- [نقد] 504
- اشاره 504
- صفحۀ 382. 504
- پاسخ 505
- اشاره 505
- [نقد] 505
- صفحۀ 385. 505
- پاسخ 505
- صفحۀ 383. تاریخچۀ حجاب: 505
- اشاره 505
- [نقد] 506
- اشاره 506
- صفحۀ 387. 506
- اشاره 506
- [نقد] 506
- پاسخ 506
- صفحۀ 386. 506
- پاسخ 506
- پاسخ 507
- اشاره 507
- صفحۀ 389. 507
- [نقد] 507
- [نقد] 508
- پاسخ 508
- [نقد] 509
- صفحۀ 400. 509
- اشاره 509
- صفحۀ 401. 510
- پاسخ 510
- [نقد] 510
- اشاره 510
- پاسخ 510
- اشاره 511
- صفحۀ 405. 511
- صفحۀ 405. 511
- پاسخ 511
- اشاره 511
- [نقد] 511
- [نقد] 512
- پاسخ 512
- صفحۀ 408. 512
- پاسخ 512
- [نقد] 512
- اشاره 512
- [صفحۀ 418 مورد دوم] 513
- اشاره 513
- پاسخ 513
- پاسخ 513
- صفحۀ 418. [مورد اول] 513
- [نقد] 513
- [نقد] 513
- صفحۀ 414. 513
- اشاره 513
- اشاره 513
- [نقد] 514
- پاسخ 514
- صفحۀ 421. 515
- اشاره 515
- [نقد] 515
- پاسخ 515
- پاسخ 516
- [نقد] 516
- اشاره 516
- صفحۀ 422. 516
- صفحۀ 430. 516
- اشاره 516
- پاسخ 517
- اشاره 517
- صفحۀ 431 [مورد اول] 517
- [نقد] 517
- [نقد] 518
- پاسخ 518
- اشاره 519
- [صفحۀ 431 مورد دوم] 519
- پاسخ 519
- [نقد] 519
- صفحۀ 431 [مورد اول] 519
- اشاره 519
- [نقد] 520
- اشاره 520
- پاسخ 520
- اشاره 520
- [نقد] 520
- صفحۀ 435. 520
- [صفحۀ 431 مورد دوم] 520
- پاسخ 520
- اشاره 521
- صفحۀ 447. 521
- پاسخ 521
- [نقد] 521
- صفحۀ 440. 521
- اشاره 521
- پاسخ 521
- [نقد] 521
- پاسخ 522
- [نقد] 522
- اشاره 522
- [نقد] 522
- پاسخ 522
- [صفحۀ 448 مورد دوم] 522
- صفحۀ 448. [مورد اول] 522
- اشاره 523
- [نقد] 523
- صفحۀ 457. 523
- اشاره 523
- پاسخ 523
- [نقد] 523
- پاسخ 523
- صفحۀ 471. 523
- پاسخ 524
- [نقد] 524
- اشاره 525
- صفحۀ 474. 525
- [نقد] 525
- پاسخ 525
- اشاره 526
- اشاره 526
- صفحۀ 475. 526
- صفحۀ 476. 526
- [نقد] 526
- پاسخ 526
- اشاره 527
- [نقد] 527
- پاسخ 527
- صفحۀ 476. 527
- [نقد] 527
- [صفحۀ 483 مورد دوم] 528
- پاسخ 528
- اشاره 528
- [نقد] 528
- صفحۀ 483 [مورد اول] 528
- پاسخ 528
- اشاره 528
- پاسخ 529
- اشاره 529
- [نقد] 529
- صفحۀ 484. 529
- [نقد] 530
- پاسخ 530
- پاسخ 531
- [نقد] 531
- صفحۀ 488. 531
- اشاره 531
- صفحۀ 490. 532
- اشاره 532
- [نقد] 532
- [نقد] 532
- اشاره 532
- صفحۀ 489. 532
- پاسخ 532
- پاسخ 532
- [نقد] 533
- صفحۀ 494. 533
- پاسخ 533
- اشاره 533
- صفحۀ 505 [مورد اول] 533
- اشاره 533
- پاسخ 534
- صفحۀ 507. 534
- [صفحۀ 505 مورد دوم] 534
- پاسخ 534
- [نقد] 534
- اشاره 534
- [نقد] 534
- اشاره 534
- [نقد] 535
- اشاره 535
- [نقد] 535
- صفحۀ 508. 535
- پاسخ 535
- اشاره 536
- اشاره 536
- [نقد] 536
- [نقد] 536
- صفحۀ 509 [مورد اول] 536
- [صفحۀ 509 مورد دوم] 536
- پاسخ 536
- پاسخ 536
- پاسخ 537
- اشاره 537
- [نقد] 537
- [صفحۀ 509 مورد سوم] 537
- [صفحۀ 510 مورد دوم] 538
- پاسخ 538
- [نقد] 538
- اشاره 538
- صفحۀ 510 [مورد اول] 538
- اشاره 538
- [صفحۀ 510 مورد سوم] 539
- [نقد] 539
- پاسخ 539
- [نقد] 539
- اشاره 539
- صفحۀ 512. 541
- اشاره 541
- اشاره 542
- [نقد] 542
- صفحۀ 513. 542
- پاسخ 542
- صفحۀ 516. 543
- اشاره 543
- [نقد] 543
- پاسخ 543
- پاسخ 544
- پاسخ 544
- صفحۀ 523. 544
- [نقد] 544
- اشاره 544
- فحۀ 517. 544
- [نقد] 544
- اشاره 544
- [نقد] 545
- [نقد] 545
- اشاره 545
- صفحۀ 524. 545
- اشاره 545
- صفحۀ 525. 545
- پاسخ 545
- پاسخ 545
- پاسخ 546
- [نقد] 546
- پاسخ 547
- صفحۀ 527. 547
- [نقد] 547
- اشاره 547
- صفحۀ 531. 547
- [نقد] 547
- اشاره 547
- پاسخ 548
- پاسخ 548
- صفحۀ 532. 548
- [نقد] 548
- اشاره 548
- صفحۀ 537. 550
- صفحۀ 540 [مورد اول] 550
- پاسخ 550
- [نقد] 550
- اشاره 550
- اشاره 550
- [نقد 1] 550
- اشاره 551
- [نقد 2] 551
- پاسخ 551
- [صفحۀ 540 مورد دوم] 551
- پاسخ 551
- [نقد] 551
- پاسخ 551
- [صفحۀ 540 مورد سوم] 552
- [نقد] 552
- پاسخ 552
- اشاره 552
- اشاره 553
- صفحۀ 545. 553
- صفحۀ 547. 554
- اشاره 554
- [نقد] 554
- پاسخ 554
- [نقد] 555
- پاسخ 555
- صفحۀ 564 [مورد اول] 557
- [نقد] 557
- پاسخ 557
- [نقد] 557
- صفحۀ 558. 557
- اشاره 557
- اشاره 557
- اشاره 558
- [نقد] 558
- [صفحۀ 564 مورد دوم] 558
- پاسخ 558
- پاسخ 558
- [خاتمه]. 559
- اشاره 560
- اخلاق جنسی. در. اسلام و جهان غرب 560
- اشاره 561
- علاقۀ جنسی یا گناه ذاتی در جهان قدیم 561
- اخلاق جنسی 566
- تحلیل و انتقاد از اخلاق نوین جنسی 571
- اشاره 577
- ارزیابی اصول سیستم نوین جنسی (1) 577
- اصل آزادی 578
- ارزیابی اصول سیستم نوین جنسی (2) 582
- اشاره 582
- آیا اخلاق اسلامی با رشد طبیعی استعدادها مباین است؟ 583
- کشتن نفس یعنی چه؟ 586
- آشفتگی غرایز و میلها 588
- انضباط جنسی، غریزۀ عشق 593
- دموکراسی در اخلاق 593
- رشد شخصیت از نظر غریزۀ جنسی 594
- عشق و عفت 598
سالم می ماند و هم روابط
خانواده ها صمیمی تر و جدی تر می گردد و هم محیط اجتماع برای فعالیت صحیح مرد و زن آماده تر می شود.
توصیه های اخلاقی
در کافی برخی روایات بدین مضمون نقل شده که توجه مرد به زمین است و توجه زن به مرد، پس زنان را در حصار خانه قرار دهید.
خود صاحب کافی معتقد است که مقصود این است که هرچه زودتر آنها را در حصار ازدواج قرار دهید.
ولی یک عده روایات دیگر وجود دارد که ممکن است آنها را توصیۀ اخلاقی به مردان نسبت به زنان شمرد که از خطرات تماسهای مردان با زنان آگاه باشند. صاحب وسائل این روایات را بر استحباب حمل کرده است. ما قسمت عمدۀ آنها را ذکر می کنیم:
الف. امیر المؤمنین علی علیه السلام به فرزندش امام مجتبی چنین توصیه می فرماید:
وَ اکْفُفْ عَلَیْهِنَّ مِنْ ابْصارِهِنَّ بِحِجابِکَ ایّاهُنَّ، فَانَّ شِدَّهَ الْحِجابِ ابْقیٰ عَلَیْهِنَّ، وَ لَیْسَ خُروجُهُنَّ بِاشَدَّ مِن ادْخالِکَ عَلَیْهِنَّ مَنْ لا یُوثَقُ بِهِ عَلَیْهِنَّ وَ انِ اسْتَطَعْتَ انْ لا یَعْرِفْنَ غَیْرَکَ فَافْعَلْ «1»
. تا می توانی کاری کن که زن تو با مردان بیگانه معاشرت نداشته باشد. هیچ چیز بهتر از خانه زن را حفظ نمی کند. همان طور که بیرون رفتن آنان از خانه و معاشرت با مردان بیگانه در خارج خانه برایشان مضر و خطرناک است، وارد کردن تو مرد بیگانه را بر او در داخل خانه و اجازۀ معاشرت در داخل خانه نیز مضر و خطرناک است. اگر بتوانی کاری کنی که جز تو مرد دیگری را نشناسند چنین کن.
این یک توصیۀ اخلاقی است. علمای اسلام این جمله را به شکل یک توصیۀ اخلاقی تلقی کرده اند. اگر ما بودیم و چنین تعبیراتی، بدون شک آنچه استنباط می شد
بیش از «توصیۀ اخلاقی» بود، بلکه بیش از لزوم سَتر وجه و کفین بود، آنچه استنباط
______________________________
(1). نهج البلاغه، نامۀ 31، وصیت معروف امیر المؤمنین به امام حسن