- [مقدمه] 1
- اشاره 3
- نظام حقوق زن در اسلام 3
- مقدمه 4
- اشاره 20
- پیشگفتار 20
- مشکل جهانی روابط خانوادگی 22
- مستقل باشیم یا از غرب تقلید کنیم؟ 23
- جبر تاریخ 23
- عواطف مذهبی جامعۀ ایرانی 24
- ما و قانون اساسی 24
- بخش اول: خواستگاری و نامزدی 27
- اشاره 27
- آیا خواستگاری مرد از زن اهانت به زن است؟ 28
- غریزۀ مرد طلب و نیاز است و غریزۀ زن جلوه و ناز 29
- مرد خریدار وصال زن است نه رقبۀ او 30
- رسم خواستگاری یک تدبیر ظریفانه و عاقلانه. برای حفظ حیثیت و احترام زن است 31
- اشتباه نویسندۀ «چهل ماده در قانون مدنی» 32
- اشاره 34
- بخش دوم: زندگی امروز و ازدواج موقت. 34
- ازدواج موقت 35
- اشاره 35
- زندگی امروز و ازدواج موقت 38
- جوان امروز و دورۀ بلوغ و بحران جنسی 38
- کدامیک؟ رهبانیت موقت یا کمونیسم. جنسی یا ازدواج موقت؟ 38
- ازدواج آزمایشی 39
- راسل و نظریۀ ازدواج موقت 40
- نکاح منقطع و تعدد زوجات 46
- سرنوشت فرزندان در ازدواج موقت 46
- انتقادات 47
- اشاره 49
- ازدواج موقت و مسألۀ حرم سرا 49
- علل اجتماعی حرم سراسازی 50
- آیا تشریع ازدواج موقت برای تأمین هوسرانی است؟ 51
- حرم سرا در دنیای امروز 52
- منع خلیفه از ازدواج موقت 53
- حدیثی از علی علیه السلام 56
- اشاره 58
- بخش سوم: استقلال در انتخاب سرنوشت 58
- شوهر دادن قبل از تولد 60
- معاوضۀ دختران یا خواهران 61
- نهضت اسلامی زن، سفید بود 61
- پیغمبر اکرم دخترش زهرا را در انتخاب شوهر آزاد می گذارد 61
- مسألۀ اجازۀ پدر 63
- مرد بندۀ شهوت است و زن اسیر محبت 64
- بخش چهارم: اسلام و تجدد زندگی 69
- اشاره 69
- مقتضیات زمان 70
- اسلام و تجدد زندگی 70
- اسلام و مقتضیات زمان 72
- خصلت انطباق اسلام با زمان از نظر خارجیان 72
- اشکالات 73
- خود زمان با چه چیز منطبق شود؟ 74
- انطباق یا نسخ؟ 75
- اسلام و تجدد زندگی 79
- جامدها و جاهلها 81
- تمثیل قرآن 82
- اسلام و تجدد زندگی 86
- اشاره 86
- راز و رمز تحرک و انعطاف در قوانین اسلامی 87
- توجه به روح و معنی و بی تفاوتی نسبت به قالب و شکل 88
- قانون ثابت برای احتیاج ثابت و قانون متغیر برای احتیاج متغیر 89
- مسألۀ تغییر خط 91
- طفیلی گری حرام است نه کلاه لگنی 92
- قوانینی که حق «وتو» دارند 93
- مسألۀ اهم و مهم 93
- اصل اجتهاد 93
- اختیارات حاکم 93
- بخش پنجم: مقام انسانی زن از نظر قرآن 95
- اشاره 95
- فلسفۀ خاص اسلام در بارۀ حقوق خانوادگی 96
- اشاره 96
- مقام انسانی زن از نظر قرآن 96
- تساوی یا تشابه؟ 97
- مقام زن در جهان بینی اسلامی 99
- تشابه نه و تساوی آری 105
- اشاره 105
- اعلامیۀ حقوق بشر فلسفه است نه قانون 109
- نگاهی به تاریخ حقوق زن در اروپا 111
- فلسفه را با کوپن نمی توان اثبات کرد 111
- اشاره 115
- حیثیت و حقوق انسانی 115
- نکات مهم مقدمۀ اعلامیۀ حقوق بشر 116
- مقام و احترام انسان 117
- تنزل و سقوط انسان در فلسفه های غربی 118
- غرب در بارۀ انسان دچار تناقض شده است 119
- غرب، هم خود را فراموش کرده و هم خدای خود را 121
- اشاره 123
- بخش ششم: مبانی طبیعی حقوق خانوادگی 123
- اشاره 124
- مبانی طبیعی حقوق خانوادگی 124
- رابطۀ حقوق طبیعی و هدفداری طبیعت 125
- حقوق اجتماعی 126
- حقوق خانوادگی 127
- اشاره 129
- مبانی طبیعی حقوق خانوادگی 129
- آیا زندگی خانوادگی طبیعی است یا قراردادی؟ 130
- فرضیۀ چهار دوره 131
- زن در طبیعت 134
- اشاره 136
- بخش هفتم: تفاوتهای زن و مرد 136
- تفاوتهای زن و مرد 137
- اشاره 137
- تناسب است یا نقص و کمال؟ 138
- نظریۀ افلاطون 139
- افلاطون و ارسطو، رو در روی یکدیگر 140
- نظر دنیای امروز 141
- دوگونگی ها 142
- از لحاظ جسمی. 142
- از لحاظ روانی. 142
- از نظر احساسات [نسبت] به یکدیگر. 143
- تفاوتهای زن و مرد 144
- اشاره 144
- شاهکار خلقت 145
- پیوندی بالاتر از شهوت 146
- دوگونگی احساسات مرد و زن نسبت به هم 147
- نظریۀ یک خانم روانشناس 148
- نظریۀ ویل دورانت 149
- نهضت عجولانه 149
- بخش هشتم: مهر و نفقه 154
- اشاره 154
- اشاره 155
- مهر و نفقه 155
- تاریخچۀ مهر 155
- مهر در نظام حقوقی اسلام 157
- نگاهی به تاریخ 158
- فلسفۀ حقیقی مهر 159
- مهر در قرآن 162
- هدیه و کادو در روابط نامشروع 163
- معاشقۀ فرنگی از ازدواجش طبیعی تر است 163
- دوگونگی احساسات در حیوانات 163
- رسوم جاهلیت که در اسلام منسوخ شد 165
- آیین فطرت 167
- سیستم مهری اسلام خاص خودش است 167
- انتقادها 168
- اشاره 173
- مهر و نفقه 173
- محجوریت زن فرنگی تا نیمۀ دوم قرن نوزدهم 174
- چرا اروپا ناگهان استقلال مالی داد؟ 175
- یک مقایسه 176
- قرآن و استقلال اقتصادی زن 176
- انتقاد و پاسخ 177
- سه نوع نفقه 179
- آیا زن امروز مهر و نفقه نمی خواهد؟ 180
- اشاره 180
- رعایت جانب زن در مسائل مالی 180
- فلسفۀ تبلیغ علیه نفقه 184
- دولت به جای شوهر 185
- آیا اعلامیۀ جهانی حقوق بشر به زن توهین کرده است؟ 187
- اشاره 190
- بخش نهم: مسألۀ ارث 190
- اشاره 191
- علل محرومیت زن از ارث 191
- مسألۀ ارث 191
- ارث هم پیمان 193
- زن، جزء سهم الارث 193
- ارث پسرخوانده 193
- ارث زن در ایران ساسانی 194
- ایراد غرب پرستان 196
- ایراد زنادقۀ صدر اسلام بر مسألۀ ارث 197
- بخش دهم: حق طلاق 198
- اشاره 198
- افزایش طلاق در زندگی جدید 199
- اشاره 199
- حق طلاق 199
- طلاق در ایران 202
- محیط طلاق زای آمریکا 202
- فرضیه ها 204
- حق طلاق 207
- اشاره 207
- طلاقهای ناجوانمردانه 209
- شایعۀ بی اساس 211
- چرا اسلام طلاق را تحریم نکرد؟ 213
- حق طلاق 215
- اشاره 215
- قوانین فطرت در مورد ازدواج و طلاق 216
- مقام طبیعی مرد در حیات خانوادگی 218
- نظر یک بانوی روانشناس 219
- بنیانی که بر اساس عواطف بنا شده است 221
- آنچه بنیان خانوادگی را استوار می سازد بیش از تساوی است 223
- تساوی در فساد 223
- حق طلاق 225
- اشاره 225
- طبیعت صلح خانوادگی با سایر صلحها جداست 227
- اسلام از هر عامل انصراف از طلاق استقبال می کند 228
- سوابق خدمت زن در خانواده 231
- اشاره 235
- حق طلاق 235
- حق طلاق ناشی از نقش خاص مرد. در مسألۀ عشق است نه از مالکیت او 236
- طلاق از آن جهت رهایی است که. ماهیت طبیعی ازدواج تصاحب است 236
- جریمۀ طلاق 238
- حق طلاق برای زن به صورت حق تفویضی 238
- طلاق قضایی 240
- اشاره 240
- آیا بعضی ازدواجها سرطان است و زن باید بسوزد و بسازد؟ 241
- بن بست ها 243
- نظر آیت اللّٰه حلّی 244
- بن بست طلاق 244
- شواهد و دلایل دیگر 246
- نظر شیخ الطائفه 248
- بخش یازدهم: تعدد زوجات 250
- اشاره 250
- اشاره 251
- کمونیسم جنسی 251
- تعدد زوجات 251
- چند شوهری 252
- نظریۀ افلاطون 252
- اشکال چندشوهری 254
- اسلام و تعدد زوجات 255
- تعدد زوجات 255
- تعدد زوجات در ایران 258
- علل تاریخی تعدد زوجات 260
- اشاره 260
- علت شکست چندهمسری 262
- شکست اشتراکیت جنسی 264
- علل تاریخی تعدد زوجات 268
- عوامل جغرافیایی 268
- اشاره 268
- وضع چندهمسری در مغرب زمین 270
- عادت ماهانه 273
- محدود بودن دورۀ فرزندزایی زن 274
- عوامل اقتصادی 274
- عامل عدد و عشیره 275
- فزونی عدد زنان بر مردان 275
- بررسی علل و عوامل 276
- اشاره 278
- حق زن در چندهمسری 278
- علل فزونی عدد زنان آماده به ازدواج از مردان 282
- مقاومت بیشتر زن در برابر بیماریها 283
- حق زن در چندهمسری 285
- نظریۀ راسل 286
- از هر ده انگلیسی ... 288
- تعدد زوجات، ممنوع و همجنس بازی رواست!؟ 288
- آیا طبیعت مرد چندهمسری است؟ 290
- اشاره 290
- چندهمسری، عامل نجات تک همسری 293
- چهرۀ واقعی بحث 294
- نیرنگ مرد قرن بیستم 295
- بحران ناشی از محرومیت زنان بی شوهر 296
- عکس العمل های مختلف در زمینۀ پدیدۀ فزونی زن 298
- اشاره 299
- اشکالات و معایب چندهمسری 299
- از نظر روحی 300
- بررسی صحیح 300
- از نظر تربیتی 301
- از نظر اخلاقی 303
- از نظر حقوقی 305
- از نظر فلسفی 306
- نقش اسلام در چندهمسری 308
- محدودیت 308
- اشاره 308
- عدالت 309
- مسأله بیم از عدم عدالت 312
- حرم سراها 313
- شرایط و امکانات دیگر 314
- مرد امروز و تعدد زوجات 315
- مسأله حجاب 317
- اشاره 317
- اشاره 317
- مهر و نفقه 317
- نقش بانوان در تاریخ معاصر ایران «1» 318
- مقدمۀ انجمن اسلامی پزشکان بر چاپ اول 323
- مقدمۀ انجمن اسلامی پزشکان بر چاپ دوم 324
- مقدمۀ مؤلف 325
- مقدمه 329
- بخش اول: تاریخچۀ حجاب 332
- اشاره 340
- بخش دوم: علت پیدا شدن حجاب 340
- ریاضت و رهبانیّت 342
- عدم امنیت 349
- استثمار زن 353
- حسادت 358
- عادت زنانگی 363
- بالا بردن ارزش 366
- بخش سوم: فلسفۀ پوشش در اسلام 370
- بخش چهارم: ایرادها و اشکالها: حجاب و منطق 383
- اشاره 383
- حجاب و اصل آزادی 385
- رکود فعالیتها 388
- اشاره 401
- بخش پنجم: حجاب اسلامی 401
- استیذان 405
- آیات دیگر 428
- همسران پیغمبر 433
- حریم عفاف 436
- حدود پوشش 443
- بررسی 443
- اشاره 445
- چهره و دو دست (وجه و کفّین) 445
- ادلّۀ موافق 448
- ادلّۀ مخالف 460
- اشاره 472
- شرکت زن در مجامع 472
- توصیه های اخلاقی 483
- نه حبس و نه اختلاط 486
- فتواها 488
- حس احتیاط 494
- کتمان یا اظهار؟ 496
- دو مسألۀ دیگر 501
- پاسخهای استاد. به. نقدهایی بر کتاب مسألۀ حجاب 503
- اشاره 503
- [نقد] 504
- اشاره 504
- صفحۀ 382. 504
- اشاره 505
- اشاره 505
- [نقد] 505
- صفحۀ 385. 505
- پاسخ 505
- صفحۀ 383. تاریخچۀ حجاب: 505
- پاسخ 505
- اشاره 506
- صفحۀ 387. 506
- [نقد] 506
- صفحۀ 386. 506
- اشاره 506
- پاسخ 506
- پاسخ 506
- [نقد] 506
- پاسخ 507
- اشاره 507
- [نقد] 507
- صفحۀ 389. 507
- پاسخ 508
- [نقد] 508
- صفحۀ 400. 509
- [نقد] 509
- اشاره 509
- صفحۀ 401. 510
- اشاره 510
- پاسخ 510
- [نقد] 510
- پاسخ 510
- پاسخ 511
- اشاره 511
- [نقد] 511
- اشاره 511
- صفحۀ 405. 511
- صفحۀ 405. 511
- پاسخ 512
- [نقد] 512
- [نقد] 512
- صفحۀ 408. 512
- اشاره 512
- پاسخ 512
- [صفحۀ 418 مورد دوم] 513
- [نقد] 513
- اشاره 513
- پاسخ 513
- اشاره 513
- صفحۀ 414. 513
- پاسخ 513
- [نقد] 513
- اشاره 513
- صفحۀ 418. [مورد اول] 513
- پاسخ 514
- [نقد] 514
- صفحۀ 421. 515
- اشاره 515
- [نقد] 515
- پاسخ 515
- صفحۀ 422. 516
- اشاره 516
- [نقد] 516
- صفحۀ 430. 516
- پاسخ 516
- اشاره 516
- صفحۀ 431 [مورد اول] 517
- [نقد] 517
- پاسخ 517
- اشاره 517
- پاسخ 518
- [نقد] 518
- [صفحۀ 431 مورد دوم] 519
- صفحۀ 431 [مورد اول] 519
- اشاره 519
- [نقد] 519
- پاسخ 519
- اشاره 519
- اشاره 520
- [نقد] 520
- صفحۀ 435. 520
- پاسخ 520
- پاسخ 520
- [نقد] 520
- اشاره 520
- [صفحۀ 431 مورد دوم] 520
- پاسخ 521
- صفحۀ 447. 521
- [نقد] 521
- اشاره 521
- پاسخ 521
- صفحۀ 440. 521
- [نقد] 521
- اشاره 521
- [نقد] 522
- اشاره 522
- [صفحۀ 448 مورد دوم] 522
- [نقد] 522
- پاسخ 522
- صفحۀ 448. [مورد اول] 522
- پاسخ 522
- صفحۀ 457. 523
- پاسخ 523
- [نقد] 523
- اشاره 523
- صفحۀ 471. 523
- پاسخ 523
- [نقد] 523
- اشاره 523
- [نقد] 524
- پاسخ 524
- اشاره 525
- صفحۀ 474. 525
- پاسخ 525
- [نقد] 525
- اشاره 526
- اشاره 526
- [نقد] 526
- صفحۀ 476. 526
- صفحۀ 475. 526
- پاسخ 526
- صفحۀ 476. 527
- اشاره 527
- [نقد] 527
- پاسخ 527
- [نقد] 527
- [صفحۀ 483 مورد دوم] 528
- صفحۀ 483 [مورد اول] 528
- اشاره 528
- پاسخ 528
- [نقد] 528
- پاسخ 528
- اشاره 528
- صفحۀ 484. 529
- اشاره 529
- پاسخ 529
- [نقد] 529
- پاسخ 530
- [نقد] 530
- صفحۀ 488. 531
- [نقد] 531
- اشاره 531
- پاسخ 531
- اشاره 532
- صفحۀ 490. 532
- [نقد] 532
- پاسخ 532
- صفحۀ 489. 532
- [نقد] 532
- پاسخ 532
- اشاره 532
- اشاره 533
- پاسخ 533
- [نقد] 533
- صفحۀ 494. 533
- اشاره 533
- صفحۀ 505 [مورد اول] 533
- صفحۀ 507. 534
- [نقد] 534
- اشاره 534
- پاسخ 534
- [صفحۀ 505 مورد دوم] 534
- پاسخ 534
- [نقد] 534
- اشاره 534
- [نقد] 535
- پاسخ 535
- اشاره 535
- صفحۀ 508. 535
- [نقد] 535
- اشاره 536
- پاسخ 536
- [نقد] 536
- [صفحۀ 509 مورد دوم] 536
- صفحۀ 509 [مورد اول] 536
- پاسخ 536
- اشاره 536
- [نقد] 536
- پاسخ 537
- [نقد] 537
- [صفحۀ 509 مورد سوم] 537
- اشاره 537
- [صفحۀ 510 مورد دوم] 538
- پاسخ 538
- [نقد] 538
- اشاره 538
- صفحۀ 510 [مورد اول] 538
- اشاره 538
- اشاره 539
- [نقد] 539
- [صفحۀ 510 مورد سوم] 539
- پاسخ 539
- [نقد] 539
- اشاره 541
- صفحۀ 512. 541
- اشاره 542
- پاسخ 542
- صفحۀ 513. 542
- [نقد] 542
- صفحۀ 516. 543
- اشاره 543
- [نقد] 543
- پاسخ 543
- [نقد] 544
- فحۀ 517. 544
- پاسخ 544
- اشاره 544
- صفحۀ 523. 544
- پاسخ 544
- اشاره 544
- [نقد] 544
- [نقد] 545
- اشاره 545
- [نقد] 545
- پاسخ 545
- اشاره 545
- صفحۀ 524. 545
- پاسخ 545
- صفحۀ 525. 545
- [نقد] 546
- پاسخ 546
- صفحۀ 527. 547
- صفحۀ 531. 547
- [نقد] 547
- پاسخ 547
- اشاره 547
- [نقد] 547
- اشاره 547
- پاسخ 548
- [نقد] 548
- اشاره 548
- پاسخ 548
- صفحۀ 532. 548
- صفحۀ 540 [مورد اول] 550
- پاسخ 550
- [نقد 1] 550
- اشاره 550
- [نقد] 550
- صفحۀ 537. 550
- اشاره 550
- اشاره 551
- [صفحۀ 540 مورد دوم] 551
- پاسخ 551
- پاسخ 551
- [نقد 2] 551
- پاسخ 551
- [نقد] 551
- [صفحۀ 540 مورد سوم] 552
- [نقد] 552
- پاسخ 552
- اشاره 552
- اشاره 553
- صفحۀ 545. 553
- اشاره 554
- پاسخ 554
- صفحۀ 547. 554
- [نقد] 554
- پاسخ 555
- [نقد] 555
- صفحۀ 564 [مورد اول] 557
- [نقد] 557
- صفحۀ 558. 557
- اشاره 557
- اشاره 557
- [نقد] 557
- پاسخ 557
- پاسخ 558
- پاسخ 558
- اشاره 558
- [صفحۀ 564 مورد دوم] 558
- [نقد] 558
- [خاتمه]. 559
- اشاره 560
- اخلاق جنسی. در. اسلام و جهان غرب 560
- علاقۀ جنسی یا گناه ذاتی در جهان قدیم 561
- اشاره 561
- اخلاق جنسی 566
- تحلیل و انتقاد از اخلاق نوین جنسی 571
- ارزیابی اصول سیستم نوین جنسی (1) 577
- اشاره 577
- اصل آزادی 578
- ارزیابی اصول سیستم نوین جنسی (2) 582
- اشاره 582
- آیا اخلاق اسلامی با رشد طبیعی استعدادها مباین است؟ 583
- کشتن نفس یعنی چه؟ 586
- آشفتگی غرایز و میلها 588
- انضباط جنسی، غریزۀ عشق 593
- دموکراسی در اخلاق 593
- رشد شخصیت از نظر غریزۀ جنسی 594
- عشق و عفت 598
معرفی شده اند- و بعید نیست که یک دلیل حجاب در اسلام هم همان مسألۀ مخالفت با لذات مادی در حد افراط آن باشد. اگر کسی بگوید غرق شدن مردم در شهوات موجب سد راه معرفت می شود سخنی به گزاف نگفته است.
پاسخ
این مطلب صحیح است و آنچه ما مکرّر در همین کتاب در باب فلسفه های عفاف اسلامی گفته ایم که چند وجه است شامل این وجه هم هست ولی ما نام آن را «رهبانیّت» که در اسلام صریحاً نفی شده نگذاشته ایم. مسألۀ «رُهْبانِیَّهُ امَّتی الْجِهادُ» و امثال اینها تشبیه است نه حقیقت، و تازه تعریضی است به رهبانیت و عزلت، و از باب مشاکله است (به اصطلاح علم بدیع) یعنی رهبانیت امت من ضد رهبانیت است.
صفحۀ 401.
اشاره
2. «کافی» تألیف محمد بن یعقوب کلینی جلد 5 صفحۀ 496، و «وسائل» جلد 3 ص 14.
برای روایات نهی از تبتل و اختصا (رهبانیت و خود را اخته کردن) رجوع شود به «صحیح» بخاری جلد 7 صفحات 4 و 5 و 40 و «صحیح» مسلم جلد 4 صفحۀ 129 و «جامع» ترمذی چاپ هند صفحۀ 173.
[نقد]
با وجود کتب خودمان از مراجعه به کتب سنیها مستغنی هستیم. بلی، استناد به آن کتب در مسائل امامت بجاست زیرا از باب اخذ مدرک از خصم است، ولی در فقه و تفسیر و اخلاق از کتب آنها مستغنی هستیم.
پاسخ
کسانی که در مکتب مرحوم آیه اللّٰه بروجردی پرورش یافته اند می دانند که مراجعه به کتب اهل سنت برای فهم و درک و تأیید مثبت یا منفی احادیث ما فوق العاده مفید بلکه لازم است. ایشان می فرمودند: از وقتی که عده ای پیدا شدند وفقه و حدیث ما را که در جوّی پیدا شده که فقه و حدیث آنها به هر حال وجود داشته جدا کردند، فقه را منحرف کردند. به علاوه در باب حجیت خبر واحد، آنچه مناط است وثوق است نه مذهب.
روایت سنّی لااقل مؤیّد می تواند باشد. به علاوه سیرۀ اصحاب در فقه و تفسیر همیشه بر همین بوده است. کتب شیخ و علامه پر است از نقل اقوال فقهی اهل سنت. تفسیر مجمع البیان بیشتر