فقه و حقوق جلد19 صفحه 529

استنباط خودمان را ذکر می نماییم و اما هر یک از آقایان و خانمها از هرکس که تقلید می کنند عملًا باید تابع فتوای مرجع تقلید خودشان باشند. آنچه ما می گوییم با فتوای بعضی از مراجع تقلید تطبیق می کند و ممکن است با فتوای بعضی دیگر تطبیق نکند (هرچند فتوای مخالفی وجود ندارد، هرچه هست به اصطلاح احتیاط است نه فتوای صریح). غرض ما از این بحث این است که شما با متون اسلام از نزدیک آشنا شوید و به منطق متین و محکم اسلام مجهز گردید.

[نقد]

این جمله ایهام می کند که دیگران شما را از آشنا شدن با متون اسلام مانع می شوند.

این گونه جملات بسیار زننده است و مردم را نسبت به فقها بدبین می سازد.

پاسخ

چنین مفهومگیری نمی دانم در «اصول» چه نامی دارد؟ اینها بهانه گیری است.

سبحان اللّٰه، سکوت دیگران و توضیح و تفسیر مقنِع نکردن آنها سبب بدبینی مردم نمی شود؛ اما اینکه بیچاره ای جان بکَند و بعد بگوید می خواهم شما از نزدیک با اسلام آشنا شوید موجب بدبینی می شود! اگر اینها بهانه گیری برای افتراس نیست پس چیست؟

فرضاً بدبین کند، به پیش نمازها بدبین می کند نه به فقها. حتماً شنیده اید که گرگ و برّه از یک نهر آب می خوردند و گرگ در بالا و برّه در پایین قرار گرفته بود. گرگ می خواست بهانه ای برای پاره کردن برّه پیدا کند، گفت آب نخور که آبها را گِل می کنی. برّۀ بیچاره گفت:

آخر من که پایین ترم؛ فرضاً آب گل بشود که به طرف بالا برنمی گردد. گرگ گفت: عجب! فضولی و زبان درازی هم می کنی. فوراً پرید و برّه را درید. دریدن یک فرد تنها در یک شهر از طرف افراد بهم بستۀ فامیلی و طبقه ای بهانۀ زیادی نمی خواهد، کافی است که گفته شود عرض وجود کرده ای و عرض وجود ذنْبٌ لا یُغْفَر است؛ وُجودُکَ ذَنْبٌ لا یُقاسُ بِهِ ذَنْبٌ.

صفحۀ 484.

اشاره

بدیهی است تنها خواندن رساله های عملیه و آگاهی بر متون فتواها برای این منظور کافی نیست؛ بحثی استدلالی، هم از جنبۀ نقل و هم از جنبۀ فلسفۀ اجتماعی لازم است.

این جهت است که این بحث را بر ما ضروری و لازم کرده است و این است