فقه و حقوق جلد19 صفحه 544

محمد بن اسماعیل بن بزیع- که او نیز از اکابر اصحاب حضرت رضا علیه السلام است- می گوید: از حضرت رضا سؤال کردم که آیا زنان آزاده از خواجگان باید سر بپوشند؟.

(در مورد کنیزان مسلّم است که بر آنان پوشانیدن سر واجب نیست. لذا سؤال را مخصوص زنهای آزاد قرار داده است.).

در پاسخ فرمود: نه، خواجگان بر دختران پدرم امام موسی بن جعفر علیه السلام وارد می شدند و آنها هم روسری نداشتند. پرسیدم آیا آن خواجگان آزاد بودند یا برده؟

فرمود آزاد نبودند. پرسیدم اگر آزاد باشند باید سرها را از ایشان بپوشند؟ فرمود: نه.

[نقد]

دربارۀ این روایت سنداً تحقیق شود و مخصوصاً از نظر اعراض یا عدم اعراض اصحاب از آن.

پاسخ

شما مراجعه کنید، ما مراجعه کرده ایم. هنوز هم فقها این حدیث را مورد استناد قرار می دهند.

فحۀ 517.

اشاره

ابُو الْبَخْتَری عَنْ جَعْفَرٍ عَنْ ابیهِ عَنْ عَلیِّ بْنِ ابی طالب علیه السلام: لا بَأْسَ بِالنَّظَرِ الیٰ رُءوسِ النِّساءِ مِنْ اهْلِ الذِّمَّهِ.

. علی علیه السلام فرمود: نگاه به سر زنان اهل ذمّه جایز است.

[نقد]

کلمۀ «سَر» به مجموع سر و صورت نیز اطلاق می شود؛ لهذا این روایت و امثال آن دلیل بر مدعای مؤلف نیست.

پاسخ

هرگز چنین نیست. این استدلال هم خاص ما نیست، دیگران هم عیناً این روایت را ذکر کرده اند. رجوع کنید.

صفحۀ 523.

اشاره

روایات و قرائنی که در این باب است، در اخبار و روایات شیعه و سنی و در تاریخ اسلام فوق العاده زیاد و غیر قابل انکار است. آنچه ذکر کردیم نمونه ای بود. نقل