فقه و حقوق جلد19 صفحه 70

اسلام و تجدد زندگی

مقتضیات زمان

این جانب در مقدمۀ کتاب انسان و سرنوشت که مسألۀ عظمت و انحطاط مسلمین را بررسی کرده ام، تحقیق در علل انحطاط مسلمین را در سه بخش قابل بررسی دانسته ام:

بخش اسلام، بخش مسلمین، بخش عوامل بیگانه.

در آن مقدمه، یکی از موضوعات بیست و هفتگانه ای که بررسی و تحقیق در آنها را لازم شمرده ام همین موضوع است و وعده داده ام که رساله ای تحت عنوان «اسلام و مقتضیات زمان» در این زمینه منتشر کنم و البته یادداشتهای زیادی قبلًا برای آن تهیه کرده ام.

در این سلسله مقالات نمی توان تمام مطالبی که باید به صورت یک رساله درآید گنجانید، ولی تا آنجا که اجمالًا ذهن خوانندگان محترم این مقالات را دربارۀ این موضوع

روشن کنم توضیح خواهم داد.

موضوع «مذهب و پیشرفت» از موضوعاتی است که بیشتر و پیشتر از آن که برای ما مسلمانان مطرح باشد، برای پیروان سایر مذاهب مطرح بوده است. بسیاری از روشنفکران جهان فقط از آن جهت مذهب را ترک کرده اند که فکر می کرده اند میان مذهب و تجدد زندگی ناسازگاری است؛ فکر می کرده اند لازمۀ دین داری توقف و