فقه و حقوق جلد20 صفحه 100

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ

روح اسلامی

شیخ بزرگوار أبو جعفر محمد بن الحسن الطوسی یکی از درخشان ترین ستارگان جهان اسلام است. شیخ طوسی نمونه کاملی است از تجلّی اسلام در کالبد ایرانی. از زندگی امثال شیخ طوسی می توان کاملًا پی برد که معنویت اسلام تا چه اندازه در اعماق روح مردم این مرز و بوم نفوذ کرده است تا آنجا که افرادی مانند طوسی سراسر زندگی خود را وقف خدمت به این دین کرده و دمی نیاسوده اند و تا آخرین نفس بازنایستاده اند.

شیخ طوسی صد درصد یک عالم اسلامی است، جز رنگ اسلامی رنگ دیگری ندارد. او از کسانی است که از برکت تعلیمات اسلامی پا بر روی تعصبات قومی و نژادی گذاشتند، شعوبی گریها را محکوم کردند و مقیاسهای جهانی و انسانی اسلام را محترم شمردند. اکثریت قریب به اتفاق دانشمندان بعد از اسلام چنین اند.

شیخ تنها در یک رشته از رشته های علوم اسلامی کار نکرده و متخصص نشده است بلکه در رشته های گوناگونی زحمت کشیده و متخصص شده و کتاب تصنیف و تألیف کرده است و در همه آن رشته ها از طراز اول است.

او هم فقیه است، هم محدّث، هم متکلّم، هم مفسّر، هم رجالی و هم ادیب. از این رو تنها از یک زاویه نمی توان او را دید و شناخت بلکه از زوایای گوناگونی باید