فقه و حقوق جلد20 صفحه 198

در آیه دیگر می گوید: وَ قُلِ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکُمْ فَمَنْ شٰاءَ فَلْیُؤْمِنْ وَ مَنْ شٰاءَ فَلْیَکْفُرْ «1» هرکه دلش می خواهد ایمان بیاورد، ایمان بیاورد؛ هرکه هم دلش نمی خواهد ایمان بیاورد، کافر باشد، کافر زیست کند. پس این آیه هم گفته است ایمان و کفر اختیاری است، بنابراین اجباری نیست. پس اسلام نمی گوید که باید به زور اینها را وارد اسلام کرد، اگر مسلمان شدند بسیار خوب، اگر مسلمان نشدند بکشید؛ بلکه می گوید اختیار با خودشان، هرکه می خواهد مؤمن بشود مؤمن بشود، هرکه نمی خواهد نه.

آیه دیگر: وَ لَوْ شٰاءَ رَبُّکَ لَآمَنَ مَنْ فِی الْأَرْضِ کُلُّهُمْ جَمِیعاً أَ فَأَنْتَ تُکْرِهُ النّٰاسَ حَتّٰی یَکُونُوا مُؤْمِنِینَ «2». خطاب به پیغمبر است. پیغمبر اکرم خیلی مایل بود مردم مؤمن بشوند. قرآن می گوید زور در مورد ایمان معنی ندارد. اگر زور

صحیح بود خدا خودش به اراده تکوینی خودش می توانست همه مردم را مؤمن کند، اما ایمان یک امری است که باید مردم انتخاب کنند. پس به همان دلیل که خود خدا با اراده تکوینی و اجباراً مردم را مؤمن نکرده و مردم را مختار و آزاد گذاشته است تو هم ای پیغمبر مردم را باید آزاد بگذاری، هرکه دلش بخواهد ایمان بیاورد هرکه دلش نخواهد ایمان نیاورد.

آیه ای دیگر: قرآن خطاب به پیغمبر اکرم می فرماید: لَعَلَّکَ بٰاخِعٌ نَفْسَکَ أَلّٰا یَکُونُوا مُؤْمِنِینَ ای پیغمبر! تو مثل اینکه می خواهی خودت را بکشی و هلاک کنی که اینها ایمان نمی آورند، این قدر غصه اینها را نخور، ما اگر بخواهیم با اراده تکوینی و به زور مردم را با ایمان کنیم که راهمان باز است و آسان، إِنْ نَشَأْ نُنَزِّلْ عَلَیْهِمْ مِنَ السَّمٰاءِ آیَهً فَظَلَّتْ أَعْنٰاقُهُمْ لَهٰا خٰاضِعِینَ «3» ما اگر بخواهیم، از آسمان آیه ای نازل می کنیم، عذابی نازل می کنیم، به مردم می گوییم یا باید ایمان بیاورید یا با این عذاب شما را هلاک می کنیم، همه مردم بالاجبار ایمان خواهند آورد. ولی ما این کار را نمی کنیم چون می خواهیم ایمان را مردم خودشان اختیار کنند.

این آیات باز نظر اسلام را درباره جهاد روشن می کند که هدف اسلام از جهاد آن نیست که برخی مغرضین گفته اند که هدف اسلام اجبار است که هرکس کافر است باید شمشیر بالای سرش گرفت که یا اسلام اختیار کن یا کشته می شوی.

______________________________
(1) کهف/ 29
(2) یونس/ 99
(3) شعراء/ 3 و 4