فقه و حقوق جلد21 صفحه 27

هدفهای پست و پلید خودشان قرار می دهند.

سنایی می گوید:

چو علم آموختی، از حرص آنگه ترس کاندر شب چو دزدی با چراغ آید گزیده تر برد کالا

این بسیار حرف درستی است. یک فرد همین که

عالم شد، کافی نیست که بگوییم هرکاری که این آدم می کند درست است. باید ببینیم علم این آدم آزاد است یا اسیر؟

آیا علم این آدم در راههایی که عقل تصویب می کند به کار می افتد یا در راه هدفهای دیگر و به تعبیر امیر المؤمنین «مُسْتَعْمِلًا آلَهَ الدّینِ لِلدُّنْیا «1»» است؟.

این در خصوص یک فرد است تا چه رسد به اجتماع که عده ای از علما و دانشمندان فعالیت می کنند، اجتماع را به جلو می برند و یک عده مردم سودجو در کمین می باشند که از کارهای اینها سوء استفاده کنند.

پس این مقیاسی است که ما می توانیم به دست بیاوریم راجع به تغییراتی که در روزگار پیدا می شود که چه تغییرات، تغییرات خوبی است و چه تغییرات، تغییرات بدی است. با تغییراتی که در ایجاد آن و لو علم هم دخالتی داشته است اما علم در خدمت هوا و هوس بشر قرار گرفته تا این تغییرات را ایجاد کرده است نباید هماهنگی نمود. هماهنگی کردن با اینها مساوی با سقوط است.

اگر بگویید عصر عصر علم است، می گوییم بله عصر علم است اما آیا تمام سرچشمه های وجود بشر غیر از علم خشک شده است؟ فقط عصر علم است، بشر فقط عالِم است، غیر از علم نیروی دیگری در بشر وجود ندارد؟ چرا.

این نکته را توجه داشته باشید: در هیچ دوره ای به اندازۀ دورۀ ما علم اسیر و برده نشده است. اسم این دوره را نباید عصر علم گذاشت، باید عصر بردگی علم گذاشت، عصر اسارت علم، یعنی عصری که علم را آزاد نمی گذارند. در تمام دوره های گذشته، علم از این دوره آزادتر بوده است. در هیچ دوره ای علم و

عالِم مثل امروز بدبخت و اسیر و بیچاره نبوده است.

شما اگر درست دقت کرده باشید می دانید که اگر عالمی پیدا بشود، مثلًا یک مخترع و یا یک روان شناس بسیار ماهر، تا پیدا شد فوراً قدرتهای سیاسی او را در