فقه و حقوق جلد21 صفحه 289

می آمدند نزد مرحوم میرزا شکایت می کردند. مرحوم میرزا افراد زیادی را مأمور کرده بود که بروید کاری کنید که آنها اصلاح کنند، ولی آخرش نشد. بر میرزا محرز شد که این شقاق و اختلاف دیگر قابل اصلاح نیست. روزی در حالی که میرزا آمادۀ درس بود و شاگردها همه جمع شده بودند، یک مرتبه این زن آمد داد و فریاد کرد.

معلوم شد باز جنگی بینشان شروع شده. مرحوم میرزا همان جا به مرحوم آقای صدر- که اغلب به او می گفته بروید این کار را اصلاح کنید- گفت: آقا برو طلاقش را بده. مرحوم آقای صدر خیال کرد ایشان می خواهد بگوید برو شوهرش را راضی کن. گفت: آقا، من هرکاری می کنم راضی نمی شود. گفت: نمی خواهد، لزومی ندارد، برو من می گویم. رفت و طلاقش داد.

بنابراین تازه مسأله منتهی می شود به طلاق قضایی. ایشان بر این اساس ایراد گرفته اند که پدر به حکم ولایتی که دارد هر جور دلش خواست یک کاری انجام می دهد، بعد ازدواج به هر صورتی که درآمد باید برای ابد باقی بماند و این کار ضد عقل و ضد منطق است. نه، ما [چیزی] به این صورت نداریم.

- قرار شد آقای کتیرایی مصادیق را بگویند که نگفتند.

سؤال: مالیات اسلامی زکات است و مواردش هم مشخص است که به قول یکی از رفقا: فقها اتل را ول کردند، شتر را گرفتند. آیا با توجه به پیشرفت زمان و علم و تکنیک و اقتصاد، درست است که زکات به همین صورت باقی بماند و تغییری

در آن ایجاد نشود؟.

من چندین سال است که روی این موضوع فکر و کار کرده ام. متأسفانه یادداشتهایم الآن در مشهد است.

شما هرچه که می توانید، مثال پیدا کنید. این بحثهای کلی به جایی نمی رسد.

عمده، مثالهاست. این مثالی که جنابعالی گفتید مثال تازه ای نیست. اینجا از نظر عقلی کمی نارسایی وجود دارد. شما می گویید: مالیات اسلام زکات است. اسلام گفته زکات. کجای اسلام گفته زکات مالیات است؟ شما چه می دانید که اسلام زکات را به عنوان مالیات وضع کرده است؟ بعد می گویید چون آن را به عنوان مالیات وضع کرده، چرا بر نُه چیز وضع کرده و مثلًا بر اتومبیل وضع نکرده است؟