تقیه وحفظ نیروها صفحه 189

تنبیه سوم: باقی ماندن اثر عمل بعد از زایل شدن شرایط تقیه

اگرمثلاًمطابق تقیه وضوگرفت،شک نیست تا زمانی که اسباب تقیه باقی است نماز با چنین وضویی جایز است؛ اما اگر شرایط تقیه از بین برود، آیا می تواند با این وضو اعمالی را که وضو لازم دارد انجام دهد؟

به عبارت دیگر، آیا وضوی تقیه ای مادام که عوامل تقیه باقی است جایز است؟ یا می توان گفت بطور کلی رافع حدث می باشد به نحوی که نیازی به اعاده وضو ندارد، مگر اینکه حدث جدیدی ایجاد شود؟ و آیا بین عملی که برای آن وضو گرفته و غیر آن - در فرضی که اسباب تقیه از بین رفته باشد - فرقی نیست؟

همچنین است کلام در برخی از عقود و ایقاعاتی که بر اساس تقیه انجام شده، آیا جایز است بعد از زایل شدن شرایط تقیه به آنها ترتیب اثر داده شود؟ فرق بین این مسئله نسبت به مسئله عباداتی که از روی تقیه انجام داده - و گفتیم که کفایت از مأمور به واقعی می کند - واضح است؛ چرا که این موارد از اسباب شرعی ای می باشد که آثار مترتب بر آن دائمی است، بخلاف روزه و نماز وسایر عبادات (که تمام می شود).

با توجه به آنچه گفتیم، مقتضای قاعده اولی، فساد این اعمال وعدم ترتب اثر در تمام موارد تقیه است مگر دلیل خاصی داشته