- مقدمه حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی 1
- تقیه و موارد وجوب و حرمت آن 4
- اشاره 4
- مقام اوّل: معنی تقیه، اقسام و اهداف آن 9
- معنی لغوی تقیه 9
- معنی اصطلاحی تقیه 10
- اقسام تقیه و اهداف آن 12
- اشاره 13
- علت تأکید شدید بر تقیه در موارد خاص 13
- امر اوّل: طغیان دستگاه ظالم بنی امیه نسبت به شیعیان 14
- امر دوم: احساس وظیفه شیعیان در مقابله با ظلم 18
- امر سوم: دشواری معاشرت با مخالفین 20
- مقام دوم: حکم تکلیفی تقیه 27
- اشاره 27
- ادله جواز تقیه 27
- اشاره 27
- 1. دلیل عقل 28
- 2. دلالت اجماع 31
- 3. آیات دلالت کننده بر جواز تقیه 41
- آیه اول 41
- آیه دوم 46
- آیه سوم 50
- آیه چهارم 53
- اشاره 59
- 4. تقیه در روایات اسلامی 59
- روایات گروه اوّل 59
- روایات گروه دوم 63
- روایات گروه سوم 65
- روایات گروه چهارم 71
- روایات گروه پنجم 77
- موارد وجوب تقیه 83
- موارد استحباب تقیه 84
- موارد حرمت تقیه 87
- اشاره 87
- 1. تقیه در مورد فساد دین 88
- 2. تقیه در مورد ریختن خون دیگران 95
- 3. تقیه در شرب خمر و امثال آن 97
- 4. تقیه در غیر حال ضرورت 104
- اولویت اظهار کفر یا ترک تقیه 106
- جواز اظهار کفر 107
- تفاوت بین «سب» و «برائت» در مقام تقیه 118
- کدامیک اولویت دارد 122
- عمل اصحاب خاص ائمه علیه السلام 123
- راه جمع بین احادیث این باب 129
- صحت و فساد اعمال تقیه ای 134
- مقام سوم: حکم وضعی تقیه 134
- آیا عموم یا اطلاقی که دلالت بر اِجزا کند، وجود دارد؟ 140
- روایات دلالت کننده بر اِجزا 143
- حکم نماز با اهل تسنن از باب تحبیب و حفظ وحدت 150
- روایات دلالت کننده بر صحت 151
- روایات دلالت کننده بر بطلان، راه جمع بین روایات 158
- تنبیهات 164
- تنبیه اوّل: آیا در تقیه عدم مندوحه معتبر است؟ 164
- اشاره 164
- تنبیه دوم: حکم مخالفت با تقیه در موارد وجوب آن 180
- تنبیه سوم: باقی ماندن اثر عمل بعد از زایل شدن شرایط تقیه 189
- تنبیه چهارم: آیا تقیه در موضوعات هم جاری می شود؟ 192
- تنبیه پنجم: ملاک، ترس شخصی است یا نوعی؟ 205
- تنبیه ششم: در موارد وجوب تقیه، تقیه واجب نفسی است یا غیری؟ 212
- تنبیه هفتم: آیا تقیه فقط در برابر کفار است؟ 215
- تنبیه هشتم: آیا تقیه به مخالف در مذهب اختصاص دارد؟ 222
- تنبیه نهم: آیا قسم چهارمی برای تقیه وجود دارد؟ 225
- تنبیه دهم: ذکر نام حضرت مهدی علیه السلام در عصر ما 231
- فهرست منابع 252
«جُنه» یا «تُرس» یا شبیه اینها می نامید آنرا تأیید می کند؛ علاوه بر آن در تعدادی از روایات به این قسم تصریح شده است :
1.اعمش،ازجعفربن محمد علیهما السلام درحدیث شرایع الدین روایت کرده که فرمودند: در حالت تقیه کشتن هیچ کافر یا ناصبی جایز نیست مگر اینکه قتل انجام داده باشد یا تلاش در فساد داشته باشد، آن هم در صورتی که بر خودت و بر یارانت هیچ ترسی نداشته باشی؛ و عمل به تقیه در جایی که محل تقیه است واجب است... .(1)
و قدر متیقّن از این روایت، ترس شخصی بر جان مؤمنین است.
2. منصوری، از عموی پدرش، از امام علی بن محمد، از پدرانش: روایت کرده که فرمود: امام صادق علیه السلام فرمودند: از ما نیست کسی که ملزم به تقیه نیست وماراازمردم پست حفظ نمی کند.(2)
1- . وسایل الشیعه(اسلامیه)، ج 11، ص 464، ح 21، باب24 از ابواب امر به معروف ونهی ازمنکر؛وسائل الشیعه (بیروت)، ج 16، ص 210، ح :21377 «وَ بِإِسْنَادِهِ، عَنِ الاَْعْمَشِ، عَنْ جَعْفَرِبْنِ مُحَمَّدٍ علیهما السلام ، فِی حَدِیثِ شَرَائِعِ الدِّینِ، قَالَ: وَ لاَ یَحِلُّ قَتْلُ أَحَدٍ مِنَ الْکُفَّارِ وَالنُّصَّابِ فِیالتَّقِیَّهِ، إِلاَّ قَاتِلٍ أَوْ سَاعٍ فِی فَسَادٍ، وَ ذَلِکَ إِذَا لَمْ تَخَفْ عَلَی نَفْسِکَ، وَ لاَ عَلَی أَصْحَابِکَ؛وَاسْتِعْمَالُ التَّقِیَّهِ فِی دَارِ التَّقِیَّهِ وَاجِبٌ؛ وَ لاَ حِنْثَ وَ لاَ کَفَّارَهَ عَلَی مَنْ حَلَفَ تَقِیَّهً، یَدْفَعُبِذَلِکَ ظُلْماً عَنْ نَفْسِهِ».
2- . وسایل الشیعه(اسلامیه)، ج 11، ص 466، ح 27، باب24 از ابواب امر به معروف ونهی ازمنکر؛وسائل الشیعه (بیروت)، ج 16، ص 212، ح :21383 «الْحَسَنُ بْنُ مُحَمَّدٍ الطُّوسِیُّ، فِی«مَجَالِسِهِ»، عَنْ أَبِیهِ، عَنِ الْفَحَّامِ، عَنِ الْمَنْصُورِیِّ، عَنْ عَمِّ أَبِیهِ، عَنِ الاِْمَامِ عَلِیِّ بْنِمُحَمَّدٍ علیه السلام ، عَنْ آبَائِهِ قَالَ: قَالَ الصادق علیه السلام : لَیْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ یَلْزَمِ التَّقِیَّهَ، وَ یَصُونُنَا عَنْسَفِلَهِ الرَّعِیَّهِ».