تقیه وحفظ نیروها صفحه 215

تنبیه هفتم: آیا تقیه فقط در برابر کفار است؟

آیات قرآن کریم و بسیاری از روایاتی که به آنها استدلال کردیم در مورد تقیه از کفار و امثال آنها وارد شده است؛ همانند تقیه عمار یاسر و بسیاری از مسلمانان صدر اول، از مشرکین؛ و آنچه در مورد عمل مسیلمه کذاب نقل کردیم. این امر باعث شده که گروهی از اهل تسنن تقیه را تنها در برابر کفار جایز بدانند.

ولی با توجه به آنکه دانستیم تقیه پوشاندن عقیده یا عمل دینی در مواردی است که اظهار آن موجب ضرر می شود، و ملاک تقیه در اصل قاعده اهم ومهم -وترجیح محذورکمتربرای دفع محذورمهم تر - است، و این قاعده ای عقلی است که تمام عقلا - با تمام اختلاف در مذاهب و روش هاشان - آنرا قبول دارند؛ بنابراین ملاک حکم در تقیه عام بوده و تفاوتی بین کفار و غیر آنها باقی نمی ماند؛ بلکه گاه می شود خطر مسلمانی که شرور است از خطر کفار هم بیشتر است.

به عبارت دیگر،علت تعمیم حکم اینست که فلسفه تقیه در برابر کفار-که همان مخفی نگه داشتن عقیده به سبب حفظ نفس از ضرر است -درتقیه دربرابرمسلمان هم وجوددارد.(ومانمونه هایی ازآن را درنحوه رفتارمعاویه وعمال اوباپیروان اهل بیت علیه السلام نقل کردیم).(1)