تقیه وحفظ نیروها صفحه 72

می کند که گفت: از امام باقر علیه السلام شنیدم که می فرمود: در کسی که تقیه

ندارد، خیری نیست. همانا یوسف پیامبر فرمود: (أَیَّتُهَا الْعِیرُ إِنَّکُمْ لَسَارِقُونَ)؛(1) در حالی که سرقت نکرده بودند.(2)

معلوم است که نسبت دادن تقیه به یوسف علیه السلام در اینجا، به جهت این است که او امر کرد یا رضایت داد به اینکه آن شخص در بین برادران یوسف ندا سر دهد و بگوید: «أیتها العیر انکم لسارقون»؛ در حالی که چیزی سرقت نکرده بودند و اگر هم سرقت کرده بودند، سرقت یوسف بوده که در زمان های گذشته انجام داده بودند. بر این اساس، این سخن نوعی توریه(3) می باشد که به جهت تقیه و مخفی نگهداشتن حق بخاطر برخی مصالح که در گرفتن

1- . سوره یوسف (12)، آیه 70.
2- . وسایل الشیعه(اسلامیه)، ج 11، ص 463، ح 17، باب 24 از ابواب امر به معروف ونهی ازمنکر؛وسائل الشیعه (بیروت)، ج 16، ص 208، ح :21373 «وَ فِی «الْعِلَلِ» عَنِ الْمُظَفَّرِ بْنِ جَعْفَرِبْنِ الْمُظَفَّرِ الْعَلَوِیِّ، عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ مَسْعُودٍ، عَنْ أَبِیهِ، عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ عَلِیٍّ، عَنْإِبْرَاهِیمَ بْنِ إِسْحَاقَ، عَنْ یُونُسَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ، عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی حَمْزَهَ، عَنْ أَبِی بَصِیرٍ،قَالَ: سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ علیه السلام یَقُولُ: لاَ خَیْرَ فِیمَنْ لاَ تَقِیَّهَ لَهُ؛ وَ لَقَدْ قَالَ یُوسُفُ (أَیَّتُهَا الْعِیرُ إِنَّکُمْلَسارِقُونَ) وَ مَا سَرَقُوا».
3- . توریه، عبارت است از آنکه انسان در مقام پنهان کردن واقع از شنونده یا مخاطب، کلامیبگوید که مراد وی از آن، معنایی غیر از مفهوم ظاهری آن کلام باشد.