حیله های شرعی: ناسازگار با فلسفه فقه صفحه 364

خواسته بود، در باره این پدیده نوخاسته آن چنان سخنان سخت و برخورد تندی به میان آورند که جز در برابر بدعتی ناستوده که هیچ اصلی از اصول شریعت یا فرعی از فروعش بر

آن گواهی نمی دهد رواداشته نمی شود.

اینان و عالمانی دیگر از این قبیل پیشوایان اسلام، چراغهای هدایت و پرچمهای امت اند.

آنان با این که در مسایل فقهی اختلاف می کردند و به اجتهاد به رأی عقیده داشتند و هر کس را که به این راه روی آورد محکوم نمی کردند، با اهل رأیی که به جواز حیله فتوا دادند چنان

برخورد و مخالفتی سخت نشان دادند و از همین جا دانسته می شود که آنان حیله و فتوا به

جواز آن را یک بدعت نکوهیده و یک فتنه نوخاسته در اسلام می دانستند که بنیان آن را زیرو

رو می کند. در گفته های آنان می توان گواههایی بر این حقیقت یافت، همانند این که فتوا

دهندگان به چنین جوازی را کسانی می خواندند که اسلام را وارونه می نمایانند، رشته های

اسلام را یک به یک از هم می گسلند و تعبیرهایی از این دست که در حوزه مسایل اجتهادی

گفته نمی شود.

جعل کتابی در باره حیله و موضع عالمان دراین باره

در این میان مردی از مردمان کتابی درباره حیله هایی که احکام شریعت را از میان می برد و

اسرار و فلسفه تشریع این احکام را لغو می کند بر ساخت، بی آن که خود را معرفی کند، یا

نامش را در کتاب بیاورد. همین کار او نشان می دهد که وی خواسته است مرموزانه در اسلام

خدشه وارد کند و از طریق تفریع حیله هایی بر اصول و مبانی و قواعد پیشوایان فقهی و پخش

کردن چنین مایه های گمراهی در میان مردم راه خرده گرفتن بر آن پیشوایان را بگشاید. آن

مایه های گمراهی در میان مردمان سست عقیده گسترده و همه پیامدهای خویش را نیز در پی

آورد. این بدعت کلنگی است که یکی از آنان که با سینه ای پر کینه و قلبی آکنده از حس انتقام به اسلام در آمده بود بر پیکر دین نواخت تا آن را ویران کند. این که می گوییم از آن روی است که گروههایی از بدعت گذاران و هواپرستان خود را در فروع [احکام فقهی] به برخی از پیشوایان منسوب دانسته اند، با آن که در اصول با آنان مخالفند و از دیگر سوی آن پیشوایان نیز از چنین پیروانی بیزارند، و این مشهور است؛ در آن دوران بسیاری از جهمیه و قدریه و دیگر