- دیباچه 1
- پیشگفتار 3
- حجیت عقل 5
- اشاره 5
- اشاره 6
- اختلاف در دلیلیت عقل 8
- 1. موارد ملازمات 9
- اشاره 9
- موارد حجیت عقل 9
- 2. موارد تنقیح مناط 10
- 3. موارد حسن و قبح 11
- اشاره 12
- حدود عقل در مجال عقاید 12
- ج) قبح عقاب بلابیان 13
- الف) وجوب شناخت خداوند سبحان 13
- ب) قبح تکلیف مالایطاق 13
- حسن و قبح عقلی از دیدگاه قرآن کریم 14
- د) قبح عذاب طفل در آخرت 14
- ثمرات حسن و قبح عقلی 15
- عقل نظری و عقل عملی 17
- اشاره 18
- تبیین قاعده حسن و قبح عقلی 18
- ادله قائلین به حسن و قبح عقلی 19
- الف) عناوین اولیه 19
- ب) عناوین ثانویه 19
- تقریر دلیل 19
- ادله منکرین حسن و قبح عقلی 20
- پاسخ 20
- پاسخ 20
- اشاره 20
- اشاره 20
- دلیل دوم 20
- اشاره 20
- دلیل اول 20
- دلیل سوم 20
- اشاره 20
- پاسخ 21
- دلیل چهارم 22
- اشاره 22
- دلیل پنجم 22
- اشاره 22
- پاسخ 22
- اشاره 23
- دلیل ششم 23
- پاسخ 23
- اشاره 23
- دلیل هفتم 24
- اشاره 24
- پاسخ 24
- پاسخ 24
- میزان استفاده از عقل نزد سلفیها 25
- اشاره 25
- اشاره 26
- 1. عدم استقلال عقل در فهم حقایق 26
- اشاره 26
- نقد 27
- 2. تقدیم روایت صحیح بر عقل 27
- پاسخ 28
- اشاره 28
- 3. وهابیان و تقدیم نقل صحابه بر عقل 28
- چرخشی در مواضع ابن تیمیه درباره عقل 29
- اشاره 31
- ادله وهابیان در تقدیم نقل بر عقل 31
- اشاره 32
- پاسخ 32
- اشاره 32
- دلیل اوّل 32
- دلیل سوم 34
- دلیل دوم 34
- اشاره 34
- اشاره 34
- اشاره 34
- پاسخ 34
- دلیل چهارم 34
- پاسخ 34
- اشاره 35
- اشاره 35
- پاسخ 35
- دلیل ششم 35
- دلیل پنجم 35
- پاسخ 35
- پاسخ 37
- اشاره 38
- دلیل هفتم 38
- دلیل هشتم 39
- پاسخ 39
- اشاره 39
- پاسخ 40
- تفکیک بین اصول و فروع 40
- اتفاق بر عدم کفایت عقل 42
- محدودیتهای ادراکی عقل 42
- ابوحنیفه، مخاطب اعتراضات سلفیها 43
- مسیحیت و بیاعتنایی به عقل در باب عقاید 44
- اشاره 46
- وهابیان و انحصار استدلال به ادله قرآنی و روایی 46
- اشاره 47
- قرآن و دعوت به تعقل 54
- 3. مدح اهل تعقل 55
- 2. تعجب از عدم تعقل 55
- 1. دعوت به تعقل در آیات الهی 55
- اشاره 55
- اسلوبهای قرآن در دعوت به تعقل 55
- 4. مذمّت به جهت عدم تعقل 55
- اشاره 56
- 1. تعقل در آسمانها و زمین 57
- 2. تعقل در مخلوقات اطراف انسان 57
- 3. تعقل در نفس خود 57
- اهداف قرآن از دعوت به تعقل 58
- اشاره 58
- 1. آشنایی با قدرت خدا در آفاق و انفس 58
- 2. آشنایی با اسرار حکمت الهی 58
- 3. آشنایی با حکمت تشریع 59
- 4. آشنایی با فلسفه تاریخ و عبرت از آن 60
- 1. احادیث اهل بیت: 61
- اشاره 61
- روایات در مدح عقل 61
- 2. احادیث اهل سنت 66
- وهابیان و خلط بین خبر و سنت 68
- استفاده قرآن از استعارات و کنایات 69
- لزوم دور در تخطئه مطلق عقل 69
- وهابیان و اعتماد به خبر واحد در عقاید 71
- اشاره 71
- اشاره 72
- اشاره 72
- دلیل اول 72
- بررسی ادله وهابیان 72
- اشاره 73
- پاسخ 73
- دلیل دوم 73
- پاسخ 73
- اشاره 74
- دلیل سوم 74
- اشاره 75
- دلیل چهارم 75
- پاسخ 75
- پاسخ 76
- دلیل پنجم 77
- اشاره 77
- پاسخ 78
- عدم جواز اعتماد به روایات ضعیف در عقاید 82
- کتابنامه 83
ما به طور یقین میدانیم که پیامبر (ص) افرادی از صحابه را به مناطق مختلف میفرستاد تا دین را به مردم تعلیم دهند، همانگونه که علی- (ع)- و معاذ و ابوموسی را در چند نوبت به یمن فرستاد، و نیز به طور یقین میدانیم که مهمترین چیز در دین همان عقیده است ...
پاسخ
پیامبر اکرم (ص) که افرادی از صحابه را به مناطق مختلف میفرستاد بدین جهت بود که تا آنها را به فکر واداشته و دعوت به عقاید صحیح با تدبّر از راه عقل نماید. و لذا در برخی از آیاتی که مربوط به خداشناسی است بعد از آنکه عقیده صحیح و کیفیت استفاده آن را بیان کرده در آخر، امر به تعقل نموده است و اشاره به این مینماید که این عقیده از راه تعقل قابل درک و فهم است.
خداوند متعال میفرماید:
(إِنَّ فِی خَلْقِ السَّماواتِ وَ الأَرْضِ وَ اخْتِلافِ اللَّیلِ وَ النَّهارِ لآیاتٍ لأُولِی الأَلْبابِ) (آل عمران: 190)
مسلماً در آفرینش آسمانها و زمین، و آمد و رفت شب و روز، نشانههای (روشنی) برای خردمندان است.
و نیز میفرماید:
(کَذلِکَ یحْی اللهُ الْمَوْتی وَ یرِیکُمْ آیاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ) (بقره: 73)
خداوند اینگونه مردگان را زنده میکند؛ و آیات خود را به شما