- سخن مترجم 1
- اشاره 17
- 1/1 حقیقت خرد 19
- 2/1 آفرینش خرد و نادانی 21
- چشم اندازی بر آفرینش عقل و جهل 23
- 5/1 فزونی و کاستی خرد در دوران زندگی 33
- 1/2 ارمغان خدایی 39
- 2/2 بهترین بخشش 41
- 3/2 بنیاد انسان 43
- 4/2 ارزش انسان 45
- 5/2 نخستین پایۀ اسلام 47
- 6/2 دوست انسان 47
- 7/2 دوست و راهنمای مؤمن 49
- 8/2 پشتیبان مؤمن 49
- 9/2 زیباترین آرایه 51
- 10/2 بزرگترین بی نیازی 53
- 11/2 نیاز دانش به خرد 55
- 1/3 اهتمام بر خردورزی 61
- 3/3 حجّیت خرد 79
- 4/3 نقش خرد در حسابرسی اعمال 81
- 5/3 نقش عقل در پاداش اعمال 83
- 1/4 آنچه خرد را نیرومند می سازد 89
- الف:وحی 89
- ب:دانش 91
- ج:ادب 93
- ه:گردش در زمین 95
- د:تجربه 95
- ح:جهاد با نفس 97
- و:رایزنی 97
- ز:تقوا 97
- ک:پیروی از حق 99
- ط:یاد خدا 99
- ی:زهد در دنیا 99
- ل:همنشینی حکیمان 101
- م:ترحّم بر نادانان 101
- ن:کمک خواستن از خداوند 101
- د:کرفس 103
- الف:روغن (چرب کردن پوست) 103
- ج:گلابی 103
- ب:کدو 103
- ح:سداب 105
- ز:سرکه 105
- و:شیر 105
- ل:حَجامت کردن 107
- ن:تُرنج 107
- ی:انار با لایۀ نازک آن 107
- ک:آب 107
- م:خُرفه 107
- 1/5 لشکریان خرد و نادانی 111
- 2/5 نشانه های خرد 117
- الف:دانش و حکمت 117
- ب:شناخت خدا 121
- ج:دین 125
- د:کمال دین 127
- ه:مکارم اخلاق 127
- ط:بهره وری از عمر 143
- ی:گفتار درست 143
- م:گمانه زنی درست 145
- ل:تدبیر نیکو 145
- ک:تجربه اندوزی 145
- ن:بی رغبتی به دنیا 147
- س:ترک بیهودگی ها 147
- ف:رستگاری 151
- ر:خوبی دنیا و آخرت 155
- الف:عمل 157
- ب:سخن 157
- 3/5 آنچه خرد با آن آزموده شود 157
- ج:سکوت 159
- ه:پیام رسان 161
- و:نوشتن 161
- د:رأی و نظر 161
- ح:دوست 163
- ز:تصدیق و انکار 163
- 4/5 بنیادهای سنجش خرد 163
- 5/5 ویژگی های خردمندان 167
- 6/5 ویژگی های خردمندان 183
- 7/5 ویژگی های خردمندان 185
- 8/5 نشانه های کمال عقل 189
- 9/5 خردمندترین انسان 193
- 1/6 هوای نفس 199
- 2/6 گناه 203
- 4/6 آرزو 207
- 5/6 نخوت 207
- 8/6 آز 209
- 7/6 خشم 209
- 9/6 خودپسندی 211
- 11/6 دنیا دوستی 213
- 13/6 مست کننده های پنجگانه 215
- 12/6 باده نوشی 215
- 15/6 تنبلی 217
- 14/6 خوشگذرانی زیاد 217
- 16/6 زیاده طلبی 219
- 17/6 همنشینی نادان 219
- 18/6 مرزشکنی 219
- 19/6 جدال با ابله 221
- 21/6 زیاده روی در خوردن گوشت گاو و حیوانات وحشی 221
- 20/6 نشنیدن سخن خردمند 221
- 1/7 واجبات خردمند 223
- 2/7 آنچه بر خردمند حرام است 225
- 4/7 آنچه سزاوار خردمند نیست 237
- اشاره 242
- اشاره 244
- پژوهشی در معانی جهل 247
- الف:بزرگ ترین مصیبت 254
- 1/2 سرزنش نادانی 254
- اشاره 254
- د:زیانبارترین دشمنان 256
- ب:ناگوارترین بیماری 256
- ج:بدترین تنگدستی 256
- 2/2سرزنش نادان 258
- 3/2 گوناگون 262
- 1/4 آثار نادانی 272
- الف:کفر 272
- ب:بدی ها 274
- د:مرگ جان 276
- و:اختلاف و جدایی 278
- ز:لغزش 280
- ح:خواری 280
- ط:افراط و تفریط 282
- ک:گوناگون 282
- ی:بدی دنیا و آخرت 282
- الف:خودرأیی 296
- د:نادانی به حدّ خویش 296
- ب:از خود راضی بودن 296
- ج:نادانی به عیبهای خویش 296
- ح:اظهار هر آنچه می داند 298
- و:زشت دانستن آنچه خود،مانندش را انجام می دهد 298
- ز:انجام گناهان 298
- ه:تنافی دانش و عمل 298
- 4/4 نادان ترین مردم 300
- ی:فریفتگی به خداوند 300
- ط:انکار هر آنچه می شنود 300
- ک:خندۀ بدون شگفتی 300
- الف:آموزش 304
- 1/5 آنچه بر نادان واجب است 304
- ج:تقوا 308
- د:توقّف به هنگام شبهه 308
- ب:توبه و بازگشت 308
- و:عذرخواهی از نادانی 312
- ه:اعتراف به نادانی 312
- ح:طلب آمرزش از نادانی 314
- الف:سخن ندانسته 316
- 2/5 آنچه بر نادان حرام است 316
- ب:انکار آنچه نمی داند 318
- 3/5 نادانیِ پسندیده 320
- الف:سلام گفتن به هنگام گفتگو 326
- 4/5 آنچه در رفتار با نادان شایسته است 326
- ب:سکوت هنگام نزاع و درگیری 328
- ج:بردباری 330
- ه:عدم اطمینان 332
- د:تعلیم 332
- و:نافرمانی 332
- اشاره 338
- 1/6 معنای جاهلیت 338
- ب:فرزند قرار دادن برای خداوند 356
- الف:عبادت غیر خدا 356
- ج:جن را شریک خداوند قرار دادن 358
- ه:برخی چارپایان را حرام کردن 358
- پژوهشی در عقاید جاهلیت 368
- ح:انکار رستاخیز 368
- الف:زنده به گور کردن دختران 376
- 4/6 کارهای جاهلی 376
- ب:فرزند کُشی 378
- ج:زشتی ها 380
- ه:شراب و قمار،بتها و تیرهای قرعه 382
- ز:فال بد زدن 384
- و:خون آلود کردن کودک 384
- ی:مُهره بستن 386
- ح:به جن پناه بردن 386
- ط:قربانی برای جنّ 386
- ک:نوحه گری 386
- 5/6 اسلام،نابود کنندۀ سنّتهای جاهلی 388
- ل:سوگند به غیر خدا 388
- 1/7 بازگشت به عقب 404
- 2/7 اسباب بازگشت به جاهلیت 406
- الف:نشناختن امام 406
- ب:باده نوشی 408
- پژوهشی در اسباب بازگشت به جاهلیت 409
- اشاره 409
- هشدار قرآن 410
- عوامل ارتجاع 411
- حرف الالف 435
- حرف البا 437
- حرف الثا 440
- حرف الجیم 440
- حرف الحا 441
- حرف الدال 441
- حرف الخا 441
- حرف الذال 441
- حرف السیرا 442
- حرف الصاد 443
- حرف السیر 443
- حرف الطا 444
- حرف الغیر 445
- حرف الغیر 445
- حرف القاف 446
- حرف الکاف 446
- حرف المیم 448
- حرف اللام 448
- حرف النون 452
- حرف الواو 453
- حرف الیا 453
ح:گزینش بهتر
379.امام علی علیه السلام: خرد،تو را به سودمندتر فرمان دهد و جوانمردیْ به زیباتر.
380.امام علی علیه السلام: آنکه خوبی را از بدی باز نشناسد،به سان چارپایان است.
381.امام علی علیه السلام: خردمند،آن نیست که خوبی را از بدی بازشناسد؛بلکه آن است که از میان بدی ها مناسب تر را تشخیص دهد.
ط:بهره وری از عمر
382.امام علی علیه السلام: خردمند آن است که دمی را در کارهای بی سود صرف نکند و آنچه برای همیشه همراه او نماند،ذخیره نسازد.
383.امام علی علیه السلام: اگر عقل سالم باشد،هر انسانی از فرصتهایش بهره مند گردد.
ر.ک:ص 159«ترک بیهودگی ها».
ی:گفتار درست
384.امام علی علیه السلام: از نشانه های خردمندیْ به درستی سخن گفتن است.
385.امام علی علیه السلام: سخن زیبا،نشانۀ زیادتی عقل است.
386.امام علی علیه السلام: عقل آدمی از گفتار نیکویش استنباط شود و پاکی ریشه اش از کارهای زیبایش شناخته گردد.
387.امام صادق علیه السلام: انسانها بر سه گروه اند:خردمند،احمق و بدکار.خردمند،کسی است که اگر از او بپرسند،پاسخ دهد،و اگر سخن گوید،به درستی سخن گوید،و اگر گوش کند،استفاده برد.احمق آن است که اگر تکلّم کند،شتاب کند؛اگر سخن گوید،سراسیمه شود،و اگر بر کار زشت وا داشته شود،آن را انجام دهد.بدکار،کسی است که اگر او را امین شماری،خیانت ورزد،و اگر با