حدیث عقل و نفس آدمی در آیینه قرآن صفحه 381

ارزش ارتباط با عالم

در تعالیم اسلامی،نه ارتباط با عالم بلکه نگاه به چهره عالم 4 و،از آن بالاتر،نگاه به درب خانه عالم نیز عبادت است و روایات بر این مطلب شهادت می دهند. 5 .

پیغمبر اسلام،صلی اللّه علیه و آله،می فرمایند:عالمان در زمره شفیعان روز قیامت هستند. 6 هم چنین،می فرماید:اگر عالمی بمیرد و او را در قبرستاین دفن کنند،خداوند در عذاب مردگان آن قبرستان تخفیف می دهد. 7 این گوشه ای از ارزش عالمان راستین است.

به هر حال،امیر خراسان روزی به مرد عالمی که نامش ابو علی دقّاق بود برخورد و به او گفت:او علی،مرا نصیحت کن!ابو علی گفت:اول، پاسخ سؤال مرا بده تا نصیحتت کنم:پول را بیشتر دوست داری یا نفست را؟امیر خراسان فکری کرد و گفت:پول را!گفت:علاقه به چیزی داری که در وقت مرگ باید از آن جدا شوی و با دشمنی دست به یکی کرده ای که تا قیامت با تو خواهد بود.مگر نمی دانی پیغمبر فرموده است:

«أعدا عدوک نفسک التی بین جنبیک» ؟ 8

در این روایت،پیغمبر اکرم،صلی اللّه علیه و آله،جایگاه نفس انسان را معین کرده و فرموده است: «بین جنبیک» ؛یعنی نفس از سر تا نوک پا را نگرفته،بلکه دو پهلوی آدمی را پر کرده است.در حقیقت،پیغمبر می خواهد به این نکته اشاره کند که نفس زیر شکم و بالای پست ترین عضو بدن واقع شده است.این جایگاه نفس است.نفسی که اگر جلویش را نگیریم دشمن ترین دشمنان انسان می شود و فرقی با دشمن های دیگر ندارد.با این فرق که اگر به دشمن خود محبت کنید،پول بدهید،شام و ناهار بدهید،و مشکلش را حل کنید،باز با انسان کمی نرم شده و رفیق