حدیث عقل و نفس آدمی در آیینه قرآن صفحه 39

خدمات باارزش دیگر می شود،به طوری که همواره با نیتی پاک و صاف در راه جلب رضایت پروردگار عالم گام برمی دارد و کارش به ایثار،که برتر از انفاق است،می رسد؛یعنی در حال شدت نیاز؛دیگران را بر خود مقدم می دارد.

اگر انسان حس های باطن مثل عقل،وجدان،حالات بسیار باارزش قلب و نفس را به کار نگیرد و فقط از حس های ظاهر استفاده کند، رابطه اش با زندگی به رابطه ای حیوانی بدل می شود؛درحالی که اگر از این حس ها بهره برداری کند،حس های ظاهری هم به استخدام آن ها در خواهند آمد و انسان را به اوج آزادی و حریّت(به معنای واقعی کلمه) خواهند رساند.ازاین رو،کسی که حس باطنش بیدار است حتی وقتی با حس ظاهر به عالم نگاه می کند چنین می بیند:

برگ درختان سبز در نظر هوشیار هر ورقش دفتری است معرفت کردگار 1

یعنی برگ درختان نیز برای او نردبانی برای رسیدن به توحید و شناخت پروردگار و به دست آوردن کرامت و ادب می شود.

اما اگر انسان با حس های باطن خود رابطه نداشته باشد،شهوات و هواهای نفسانی حواس ظاهری او را به کار می گیرند و شروع به ساختمان سازی می کنند،ولی چون دید انسانی ندارند هرچه می سازند طویله یا ساختمان حیوانی است.

پیروان حس های ظاهری و باطنی در نگاه قرآن

الف.راهیان دوزخ

قرآن کریم درباره این موضوع آیات جالبی دارد.نخستین آیه ای که بدان می پردازیم آیه179 سوره اعراف است: