پرتو خرد: (خلاصه کتاب عقل): تحریر درس گفتارهای دکتر سید محمد بنی هاشمی صفحه 172

بیت خیر را بگشاید، وگرنه راهیابی به خیرات ممکن نیست. در مقابل، رغبت به دنیا (دلبستگی به دنیا) مایه محرومیّت از همه نیکی هاست. مقصود از این خیر، خیر واقعی است و ماندگار، نه بهره ظاهری و بی اعتبار؛ خیری که مصداق والای آن چشیدن شیرینی ایمان است :

«حَرامٌ عَلی قُلُوبِکُمْ أَنْ تَعْرِفَ حَلاوَهَ الإِیمانِ، حَتّی تَزْهَدَ فِی الدُّنْیا.»(1)

«بر دلهای شما حرام است که شیرینی ایمان را بفهمد، مگر اینکه در دنیا زهد ورزد.»

زهد: مولودِ یاد مرگ

ابو عبیده حذّاء گوید که به امام باقر علیه السلام عرض کردم:

«سخنی به من بفرمایید که از آن بهره برم.»

امام علیه السلام فرمودند:

«یا أَبا عُبَیْدَهَ! أَکْثِرْ ذِکْرَ الْمَوْتِ، فَإِنَّهُ لَمْ یُکْثِرْ إِنْسانٌ ذِکْرَ المَوْتِ، إلّا زَهِدَ فِی الدُّنْیا.»(2)

«ای ابا عبیده! زیاد یاد مرگ کن، زیرا هیچ انسانی زیاد یاد مرگ نکرد؛ مگراینکه در دنیا زاهد شد.»

امام باقر علیه السلام قاعده ای کلّی بیان فرموده اند. از بهترین راه های ایجاد زهد، تقویت یاد مرگ است. در نهج البلاغه هم، یادآوری مرگ و تزهید در دنیا به زیبایی جمع آمده است. سخنی دل پذیر است که بر دلِ سخن پذیر به خوبی می نشیند. در آن زمان هم که _ مثل هر زمان دیگر _ دنیازدگی رواج داشت، امام امیرالمؤمنین علیه السلام با آن خطبه های آتشین، پرده های غفلت می زدودند. شنیدن آن کلامها، نیاز امروزه ما نیز هست. نه فقط شنیدن که به کار بستن آنها در زندگی ضرورت دارد.