پرتو خرد: (خلاصه کتاب عقل): تحریر درس گفتارهای دکتر سید محمد بنی هاشمی صفحه 181

لذا مایه حجاب عقل است.

8 _ 1 _ 3 _ غلبه غفلت

«مَن غَلَبَتْ عَلَیْهِ الْغَفْلَهُ، ماتَ قَلْبُهُ.»(1)

«کسی که غفلت بر او غلبه کند، قلبش می میرد.»

زندگی بشر، آمیخته با زمینه های غفلت زاست. لذا او با نهایت تلاش خویش، باید با غلبه غفلت مبارزه کند تا قلبش نمیرد. یکی از بهترین راه های مبارزه با غفلت، آن است که انسان خود را در معرض نسیم مواعظ قرار دهد. امام امیرالمؤمنین علیه السلام به فرزندشان امام مجتبی علیه السلام می فرمایند:

«أَحْیِ قَلْبَکَ بِالْمَوْعِظَهِ.»(2)

«قلبت را با موعظه زنده کن.»

8 _ 1 _ 4 _ خوردن بسیار

ضررِ عادت به پرخوری برای قلب، مسلّم است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند:

«لا تُمیتُوا الْقُلُوبَ بِکَثْرَهِ الطَّعامِ وَ الشَّرابِ، فَإِنَّ الْقَلْبَ یَمُوتُ کَالزَّرْعِ إِذا کَثُرَ عَلَیْهِ الْماءُ.» (3)

«قلب ها را با زیادیِ خوردنی و نوشیدنی نمیرانید؛ زیرا که قلب همانند زرع است که وقتی آبِ زیاد داده شود، می میرد.»

8 _ 2 _ عوامل کمال عقل

اشاره

برخی از موانع شکوفایی و رشد عقل و عوامل مرگ قلب را برشمردیم. اکنون، از برخی عوامل یاد می شود که حجاب از عقل برمی دارد و آن را کامل و قوی می دارد. البتّه

1- غررالحکم / ح 5765.
2- نهج البلاغه / ص 392 / نامه 31.
3- مجموعه ورام / ج 1 / ص 46.