جایگاه عقلانیت در اسلام صفحه 130

2. آیه شریفه 151 سوره بقره، هدف بعثت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله را چنین بیان می کند: «(یَتْلُوا عَلَیْکُمْ آیَاتِنَا وَیُزَکِّیکُمْ وَیُعَلِّمُکُمْ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَهَ وَیُعَلِّمُکُمْ مَا لَمْ تَکُونُوا تَعْلَمُونَ)؛ (رسولی از خودتان در میان شما فرستادیم، تا) آیات ما را بر شما بخواند، و شما را پاکیزه سازد، و به شما کتاب و حکمت بیاموزد، و آنچه را نمی دانستید به شما یاد دهد».

طبق این آیه شریفه، سرمایه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله قرآن و حکمت بوده است.

3. سومین آیه درباره داود پیامبر علیه السلام است که خداوند او را برای نجات بنی اسرائیل برگزید. توجّه فرمایید:

«(وَآتَاهُ اللهُ الْمُلْکَ وَالْحِکْمَهَ)؛ و خداوند حکومت و دانش را به او بخشید». (1)

طبق آنچه از این آیه شریفه استفاده می شود، حکومتی به درد می خورد که توأم با حکمت باشد و حکومت و سلطنت منهای حکمت ارزش و بهایی ندارد.

4. در آیه بعد، که چگونگی گفتگو با دیگران را بیان می کند، می خوانیم:

«(ادْعُ إِلَی سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَهِ وَالْمَوْعِظَهِ الْحَسَنَهِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ)؛ با حکمت و اندرز نیکو به راه پروردگارت دعوت نما! و با آن ها به روشی که نیکوتر است استدلال و مناظره کن!». (2)

خلاصه این که آیات فراوانی درباره اهمیّت حکمت در قرآن مجید بیان شده که به چهار مورد آن قناعت شد.

حکمت چیست؟

سؤال: راستی! حکمت چیست که این قدر در آیات و روایات بر آن تأکید شده است؟

جواب: تفسیر حکمت، هم در لغت و هم در تعبیرات دانشمندان و مفسّران