جایگاه عقلانیت در اسلام صفحه 24

این نشانه های آشکار را ببیند (عمیت عین لا تراک). (1) ما باید با تفکر و اندیشه در اسرار آفرینش، اشعار زیر را زمزمه کنیم و زبان حال و قالمان این اشعار باشد:

در هرچه نظر کردم، سیمای تو می بینم سرهای سرافرازان، در پای تو می بینم

با صد هزار جلوه برون آمدی که من با صد هزار دیده تماشا کنم تو را (2)

هر زمان فرصت کردیم، یکی از موجودات پروردگار را در نظر مجسّم کنیم ودرباره اسرار آفرینش آن بیندیشیم تا معرفت و یقین ما بیشتر شود.

آیه ششم: رعد و برق

اشاره

همان گونه که قبلا گفته شد، امام کاظم علیه السلام در فراز سوم روایت، به هشت آیه اشاره کرده که به جمله (لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ) و مشابه آن ختم می شود. هدف امام علیه السلام از انتخاب این آیات این است که به هشام و همه شیعیان و تمام مردم جهان اعلام کند که اسلام بر اساس فکر و عقل و دانش پایه ریزی شده و آیین عقلانیّت واندیشه است. به ششمین آیه توجّه فرمایید:

«(وَمِنْ آیَاتِهِ یُرِیکُمْ الْبَرْقَ خَوْفآ وَطَمَعآ وَیُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَیُحْیِ بِهِ الاَْرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ فِی ذَلِکَ لاَیَاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ)؛ و از نشانه های او این است که برق (آسمانی) را به شما نشان می دهد که مایه بیم و امید است (بیم از صاعقه، و امید به نزول باران)، و از آسمان آبی فرو می فرستد که زمین را بعد از مردنش به وسیله آن زنده می کند؛ در این نشانه هایی است برای گروهی که می اندیشند!». (3)

1- بحارالانوار، ج 67، ص 142.
2- دیوان فروغی بسطامی، غزل نهم.
3- سوره روم، آیه 24 .