جایگاه عقلانیت در اسلام صفحه 36

است. ضمن این که خداوند به مردم درباره دنیا هشدار داده که چیزی جز لهوولعب نیست.

برای روشن تر شدن معنای آیه شریفه، تفسیر کلمات «لهو و لعب» ضروری است. توجّه فرمایید:

«لَعِب» از ریشه «لُعاب» به معنای آب دهان بچّه است که معمولا بدون اراده وبی هدف از دهانش سرازیر می شود و نوزاد، قادر بر کنترل آن نیست. بازی (لعب) نوزادان نیز جنبه غریزی داشته و بدون هدف انجام می شود، حتّی به نیّت سرگرمی هم نیست. یعنی همان طور که آب دهان نوزاد، بی اختیار و بی هدف خارج می شود، بازی های کودکانه نیز بی اختیار و بدون هدف صورت می گیرد. بنابراین، لعب به بازی های بی هدف گفته می شود.

امّا «لهو»، هدفی دارد و آن سرگرمی است. به همین دلیل بازی های کودکان را «لعب» و بازی های بزرگسالان را «لهو» می گویند، ولی از آن جا که هر دو توخالی هستند و هدف مثبتی ندارند، با هم یکسانند.

شباهت بازی های کودکان با امور دنیایی

در بازی کودکان، همه چیز، وهم و خیال است. یکی شاه می شود و دیگری وزیر و نفر سوم دزدِ قافله. وزیر، دزد قافله را دستگیر می کند و به نزد شاه می برد تا شاه دستور مجازاتش را صادر نماید. بازی که تمام شد، نه از شاه خبری هست و نه از وزیر و نه از دزد، و آن ها همچون سابق با هم دوست و صمیمی خواهند بود. دنیا و مقامات آن نیز اوهام و خیالاتی بیش نیست، و بزرگسالان نیز باید در بازی های خود از کودکان درس بگیرند.

به عنوان مثال، امروزه در مسابقات فوتبال، به ویژه در سطح بالا و تیم های مشهور، شاهد کارهای حرامی در بین تماشاچیان و گاه بازیکنان هستیم و آثار نامطلوب این مسابقات تا مدّت طولانی باقی می ماند. بزرگسالان نیز باید