جایگاه عقلانیت در اسلام صفحه 58

فراز هشتم: مذمّت اکثریّت!

اشاره

امام کاظم علیه السلام در هشتمین فراز حدیث بلند هشام، خطاب به وی می فرماید:

«یَا هِشَامُ! ثُمَّ ذَمَّ اللَّهُ الْکَثْرَهَ فَقَالَ: (وَإِنْ تُطِعْ أَکْثَرَ مَنْ فِی الاَْرْضِ یُضِلُّوکَ عَنْ سَبِیلِ اللهِ) (1) وَقَالَ: (وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَّنْ خَلَقَ السَّماوَاتِ وَالاَْرْضَ لَیَقُولُنَّ اللهُ قُلِ الْحَمْدُ للهِِ بَلْ أَکْثَرُهُمْ

لاَ یَعْلَمُونَ) (2) وَقَالَ: (وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَّنْ نَّزَّلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَحْیَا بِهِ الاَْرْضَ مِنْ بَعْدِ مَوْتِهَا

لَیَقُولُنَّ اللهُ قُلِ الْحَمْدُ للهِِ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لاَ یَعْقِلُونَ) (3) ؛ ای هشام! خداوند متعال سپس اکثریّت را مذمّت کرد و فرمود: و اگر از بیشتر کسانی که در روی زمین هستند اطاعت کنی، تو را از راه خدا گمراه می کنند. و (در جای دیگر) فرمود: و هرگاه از آنان سؤال کنی: چه کسی آسمان ها و زمین را آفریده است؟ به یقین می گویند: خداوند یگانه، بگو: الحمدلله (که خود شما معترفید!) ولی بیشتر آنان نمی دانند. و (در آیه دیگر) فرمود: و اگر از آنان بپرسی: چه کسی از آسمان آبی فرستاد و به وسیله آن زمین را پس از مردنش زنده کرد؟ می گویند: خداوند یگانه، بگو: حمد و ستایش، مخصوص خداست! امّا بیشتر آن ها نمی فهمند».

1- سوره انعام، آیه 116 .
2- سوره لقمان، آیه 25.
3- سوره عنکبوت، آیه 63 .