جایگاه عقلانیت در اسلام صفحه 63

است، به این مانع اشاره کرده است. در فراز قبل درباره اکثریّت های ناسالم و در این فراز درباره اقلیّت های سالم سخن به میان آمده، در آن جا اکثریّت ناسالم، مذمّت و در این جا اقلیّت سالم، مدح شده است.

امام علیه السلام به چهار آیه شریفه درباره اقلیّت سالم استدلال کرده است. توجّه فرمایید:

آیه اوّل: بندگان شاکر

اوّلین آیه، آیه 13 سوره سبأ است: (وَقَلِیلٌ مِّنْ عِبَادِیَ الشَّکُورُ). در این آیه شریفه از اندک بندگان خاص خداوند که شاکر نعمت های الهی هستند و حقّ شکر را به جا می آورند، تقدیر شده است.

بعضی از بزرگان برای شکر، سه مرحله قائل شده اند: الف) شکر با قلب؛ که همان تصوّر نعمت و رضایت و خشنودی از آن است. ب) شکر با زبان؛ که ستایش نعمت دهنده است. ج) شکر سایر اعضا و جوارح؛ که هماهنگ ساختن اعمال با آن نعمت است. (1)

آیه دوم: دوستان وفادار کم هستند

دومین آیه مورد استناد امام علیه السلام، آیه 24 سوره صاد است که خداوند می فرماید: (وَقَلِیلٌ مَّا هُمْ). این جمله درحقیقت به دنبال داستان داود پیامبر علیه السلام و آن دو برادر است که به عنوان آزمایش و به منظور قضاوت نزد وی آمده بودند. طبق این آیه، یکی از آن ها گفت: «بسیاری از دوستان به همدیگر ستم می کنند». سپس کسانی که ایمان آورده و اهل عمل صالح هستند را استثنا می کند و در پایان می فرماید: (وَقَلِیلٌ مَّا هُمْ)؛ یعنی مؤمنان صالح که در مقام دوستی به دوستان خود خیانت نمی کنند، در اقلیّت هستند.