عقل و ادب ادامه ی انقلاب اسلامی در این تاریخ صفحه 303

اساساً رجوع به حضرت امام، عین چشیدن طعم تلخ غرب و عبور از آن است و چون رجوع به حضرت امام رجوعی اشراقی و قدسی و ملکوتی است، همه ی لوازم آن رجوع نیز باید قدسی و ملکوتی باشد. مثل رجوعی که باید به مکتب ملاصدرا داشته باشیم، ما ملا صدرایی را می فهمیم که در بعضی از قسمت های کتابش عنوان «حکمهٌ عرشیه» را مطرح می کند و موضوعی را با ما در میان می گذارد که با عقل قدسی قابل درک است. او در کتاب «الوارداتُ القلبیه»، از معارف الهیه ای که به قلبش تجلی کرده است گزارش می دهد. ملاصدرا اصرار دارد که ما متوجه باشیم حکمت او حکمتی عرشی است، مشکل از وقتی شروع شد که حکمت های عرشی او را به علمی حصولی تبدیل کرده ایم. پس در یک کلمه اگر با نگاه ملکوتی، استعدادهای فرهنگ غرب را بیابیم و فعلیت آن را در نظر بگیریم و برای جامعه ی خود لوازم آن فکر را در عمل بنمایانیم، می توانیم از آن عبور کنیم تا در مرحله ای دیگر به آن بازگشت ننماییم.

شناخت ظرفیت زمانه شروع عبور از موانع

سؤال: با توجه به اهداف مقدسی که ما در متن انقلاب اسلامی در پیش داریم، چرا کارها جلو نمی رود؟ موانع کار کجا است؟ و چرا نمی توانیم از این موانع عبور کنیم؟

جواب: در مورد این که هر فکر و هر شخصی از نظر تاریخی جای خاصی دارد باید بیش از این با همدیگر صحبت می کردیم. در تاریخ خودمان پدیده های مختلفی ظهور کرد که با عبرت گرفتن از آنچه پیش