عقل کلید گنج سعادت صفحه 69

بسم اللّه الرحمن الرحیم.الحمد اللّه رب العالمین و صلّی اللّه علی جمیع الأنبیاء و المرسلین و صلّ علی محمّد و آله الطاهرین.

در میان سرمایه هایی عظیمی که خداوند به انسان عنایت فرموده است، عقل و درک یا همان قدرت اندیشه و تفکر جایگاه خاصی دارد.خداوند در قرآن مجموعه گسترده ای از واقعیات را درباره عقل بیان فرموده است که شناخت آن برای همه لازم است.روایات نیز بر غنای این مجموعه افزوده اند.از جمله،وجود مقدس امام صادق،علیه السلام،در مقام شناساندن عقل،عقل انسان را محصول چهار حقیقت دانسته اند:

«خلق اللّه تعالی العقل م أربعه أشیاء:من العلم،و القدره،و النور،و المشیئه بالأمر،فجعله قائما بالعلم،دائما فی الملکوت». 1

یعنی خداوند عقل را از چهار حقیقت آفرید:از علم و قدرت و نور و مشیّت.مشیت همان اراده حضرت حق است. 2 نور حقیقت دیگر عقل است که البته مراد از آن نور محسوس نیست،بلکه منظور حقیقتی ملکوتی و واقعیتی از واقعیت های عالم ماوراست و شاید بتوان گفت منظور از این نور جلوه اسم حضرت حق است،که در دعای جوشن