خمس فریضه‌ای الهی صفحه 13

شما فرمان می دهم عبارتند از: 1- ایمان به خدا، آیا می‌دانید معنای ایمان به خدا چیست؟ گواهی دادن به این که معبودی جز خدا، وجود ندارد و بر پاداشتن نماز 2- پرداختن زکات 3- روزه رمضان 4- خمس غنایم را بپردازید، و از چهار چیز شما را نهی کرده و باز می‌دارم که عبارتند از: عدم استفاده از ظروف: دباء، نقیر، حنتم و مزفّت که در آن‌ها شراب تهیه می گردد.» (1)

بیهقی به سند خود از صهیب بن سنان روایت کرده که گفت: «آن‌گاه که رسول خدا (ص) مرکزیهودیان بنی نضیر را فتح نمود، خداوند آیه شریفه وَ ما أَفاءَ اللَّهُ عَلی رَسُولِهِ مِنْهُمْ فَما أَوْجَفْتُمْ عَلَیْهِ مِنْ خَیْلٍ وَ لا رِکابٍ (2) را بر او نازل فرمود که موارد یاد شده آیه شریفه، ویژه رسول اکرم (ص) است.» (3)

پیش از ورود به بحث و مناقشه پیرامون خمس، مناسب است به معانی برخی واژه‌های موجود در آیات کریمه و احادیث شریفه یاد شده، آگاهی یابیم از جمله: غنیمت، انفال، فَی‌ءْ، رِکاز، هم‌چنین مقصود از ذی القربی از دیدگاه لغت شناسان و فقها و آشنایی با مواردی که از اطلاق و تقیید آن ها، استفاده می شود.

غنیمت‌

1- 1. صحیح بخاری 116: 5.
2- 2. حشر: 6.
3- 3. سنن الکبری بیقهی: 6، 296.