- مقدمه 1
- خمس در قرآن 7
- غنیمت 13
- تفاوت غنیمت و فَیء 18
- نفل 21
- رِکاز 22
- ذیالقربی کیانند؟ 23
- غنیمت 27
- وجوب خمس و اشیای متعلَّق خمس 27
- معادن 29
- احکام خمس معادن 30
- حدّ نصاب معادن 32
- زمان وجوب خمس معادن 36
- حق خمس معادن 37
- موارد مصرف خمس معدن و رِکاز 38
- اشیایی که با غوّاصی به دست آید 40
- گنج 40
- مال حلال مخلوط به حرام 41
- زمینی که کافر ذمّی از مسلمان خریده است 41
- مازاد هزینه سال 43
- خمس انفال 43
- کسانی که سزاوار دریافت خمساند 48
- نحوه تقسیم خمس 54
- شروط اشیایی که خمس در آن‌ها واجب میشود 70
- آن چه هنگام پرداختن خمس شرط است 74
- خمس رکاز 75
یا از خمس، اگر در اختیار وی قرار داشته باشد، هر چه را بخواهد به کسی اختصاص دهد. (1)
جوهری گفته است: «النَفَل» یعنی: غنیمت و جمع آن أنفال است. (2)
رِکاز
از رسول اکرم (ص) روایت شده که فرمود:
«فی الرکاز الخمس، قیل: و ما الرکاز یا رسول الله (ص)؟! قال: الذهب و الفضّه الذی خلقه الله فی الأرض یوم خُلقت؛ (3)
«به رِکاز خمس تعلق می گیرد. عرض شد: ای رسول خدا! رکاز چیست؟ فرمود: طلا و نقره ای که خداوند آن‌ها را روز آفرینش زمین، در آن آفریده است.»
مالک می‌گوید: موردی که ما در آن اختلافی نداریم و از دانشوران شنیده‌ایم: رِکاز گنجینه‌های نهفته در دل زمین، از دوران جاهلیت است که دست‌یابی به آن ها، نیاز به هزینه مال و دارایی چندان و کار بسیار مهمّ و مخارج هنگفت، ندارد. (4)
1- 1. غریب الحدیث 46: 1.
2- 2. الصحاح 1833: 5.
3- 3. سنن الکبری 152: 4.
4- 4. موطّا 250: 1.