- مقدمه 1
- خمس در قرآن 7
- غنیمت 13
- تفاوت غنیمت و فَیء 18
- نفل 21
- رِکاز 22
- ذی‌القربی کیانند؟ 23
- غنیمت 27
- وجوب خمس و اشیای متعلَّق خمس 27
- معادن 29
- احکام خمس معادن 30
- حدّ نصاب معادن 32
- زمان وجوب خمس معادن 36
- حق خمس معادن 37
- موارد مصرف خمس معدن و رِکاز 38
- اشیایی که با غوّاصی به دست آید 40
- گنج 40
- زمینی که کافر ذمّی از مسلمان خریده است 41
- مال حلال مخلوط به حرام 41
- خمس انفال 43
- مازاد هزینه سال 43
- کسانی که سزاوار دریافت خمساند 48
- نحوه تقسیم خمس 54
- شروط اشیایی که خمس در آنها واجب میشود 70
- آن چه هنگام پرداختن خمس شرط است 74
- خمس رکاز 75
بخاری می‌گوید: مالک و ابن ادریس گفته‌اند: «رِکاز»، به گنجینه‌های نهفته دوران جاهلیت می‌گویند که در مقدار اندک و زیاد آن، خمس تعلق می گیرد.»
ابن قدامه می‌گوید: «رِکازی که خمس به آن تعلق می گیرد به هر گونه مالی اطلاق می گردد هر چند از انواع گوناگونی برخوردار باشد. مانند: طلا، نقره، آهن، سُرب، مس و هر نوع ظروف و دیگر اشیاء. اسحاق و ابوعبیده و ابن منذر و اهل قیاس و شافعی در گفته ای، بر همین عقیده اند و در یکی از دو روایتی که از مالک نقل شده نیز، همین معنا منظور شده است.» (1)
ذی‌القربی کیانند؟
در مورد ذی‌القربی که در آیات شریفه ذیل بدان‌ها اشاره شده، دیدگاه‌های گوناگونی عنوان شده است:
وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَیْ‌ءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِی الْقُرْبی وَ الْیَتامی وَ الْمَساکِینِ وَ ابْنِ السَّبِیلِ
ما أَفاءَ اللَّهُ عَلی رَسُولِهِ مِنْ أَهْلِ الْقُری فَلِلَّهِ وَ
1- 1 شرح الکبیر 585: 2.