خمس فریضه‌ای الهی صفحه 48

فرمانروایان در مورد اموال انجام می‌دهند، سه گونه است:

الف)- بخشی از اموال مسلمانان دریافت می شود تا اموالشان پاکیزه گردد و این قبیل اموال مربوط به کسانی است که به آنها صدقه تعلّق می گیرد نه فَی‌ءْ.

ب) دوگونه بعدی، بخشی است که از اموال مشرکان گرفته می شود و هر دو قسم آن در قرآن و سنّت نبیّ اکرم (ص) و عملکرد آن حضرت تبیین و مشخص گشته است.

یکی، غنیمت است که خدای متعال فرمود است: وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَیْ‌ءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِی الْقُرْبی وَ الْیَتامی وَ الْمَساکِینِ.

دوم: عبارت از فَی‌ءْ است که خداوند فرمود است: ما أَفاءَ اللَّهُ عَلی رَسُولِهِ مِنْ أَهْلِ الْقُری (1)

کسانی که سزاوار دریافت خمس‌اند

فقهای شیعه، کسانی را که سزاوار دریافت خمس اند، شش دسته می دانند: 1- خدای سبحان 2- رسول گرامی او 3 9- ذی‌القربی که همان امام 7 است 4- یتیمان 5- مستمندان 6- در سفرماندگانی که نَسَب آن‌ها به امیرمؤمنان علیّ بن ابی‌طالب 7 و جعفر و عقیل و عباس و